ادامه تنش پس از ترامپ

اگرچه این خطر خیلی دور نیست ، اما استرس مربوط به وقوع آن را کاهش داده است. صلح ایجاد شده است ، اما این به معنای فشار کمتر بر ایران در سه سال گذشته بر سر تحریم ها نیست.
سیاست تهران “صبر استراتژیک” تمام سالهایی بوده است که دولت ترامپ سعی در فشردن سیستم عصبی ایران داشته است. شاید بتوان یکی از محصولات این سیاست راهبردی را فرسایش حکومت ترامپ دانست که دامنه آن را می توان در خاک ایالات متحده پیش بینی کرد. با این حال ، شرایط به گونه ای نیست که سایه ترامپ درباره آینده رویکرد کاخ سفید به تهران نادیده گرفته شود.

بایدن آنچه ترامپ در خاورمیانه و به ویژه در منطقه خلیج فارس از خود به جای می گذارد ، به ارث می برد. سیاست آینده ایالات متحده ادامه تیم باراک اوباما نخواهد بود ، اگرچه شخصیت های کلیدی در دولت او حضور دارند. نامزد بایدن برای مشاور امنیت ملی ، جیک سالیوان ، که نقشی اساسی در پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای 2015 داشت ، توصیف بازگشت واشنگتن به هیئت آژانس انرژی هسته ای بین المللی را توصیف کرد. پس از محدود شدن و کنترل ، ما به توافق نامه باز خواهیم گشت. “اما چنین حرکتی باید مبنای مذاکرات بعدی باشد … برنامه موشک بالستیک ایران نیز باید در هر مذاکره ای پس از بازگشت واشنگتن و تهران به توافق هسته ای روی میز باشد.”

بنابراین نمی توان میل بایدن برای بازگشت به برجام را پیش شرط دانست؛ همانطور که اروپایی ها در ماه های اخیر استدلال کرده اند ، علیرغم انتقادات ترامپ ، آنها می خواهند نتایج “سیاست حداکثر فشار” وی ابزاری برای مذاکره با تهران باشد. البته مهمترین اعتراض تیم بایدن و دولتهای اروپایی به سیاست ترامپ عدم توانایی وی در واگذاری تهران به خواسته های واشنگتن بود. بنابراین قابل پیش بینی است که دولت آینده آمریکا ، که اکنون مجلس نمایندگان و سنای آمریکا را با حمایت شرکای اروپایی کنترل می کند ، شرایط دشوارتری را برای تهران ایجاد کند. این وضعیت با این واقعیت بدتر می شود که با افزودن اختلافات با تهران ، از جمله برنامه موشکی ، نفوذ منطقه ای و حقوق بشر ، به نظر می رسد اهمیت NPT از اختلافات دیگر کمتر است. علاوه بر این ، ترتیب جدید ژئوپلیتیک منطقه احتمال افزایش فشار بر تهران را افزایش می دهد. در همین حال ، با اوضاع پیچیده تر ، تهران قوانینی را در مجلس تصویب کرده است که بازگشت به برجام را مشروط می داند. این قوانین حاوی مهلت هایی است که دولت را ملزم می کند به ادامه تحریم ها پاسخ دهد.

ترتیب اوضاع به گونه ای تنظیم شده است که در آینده ای نزدیک امکان پیش بینی راهی برای خروج از آن وجود ندارد اگر بستری ایجاد نشود که بتواند راه را برای گفتگوهای آینده باز کند. اشغال پایتخت آمریکا و سقوط اعتبار ترامپ اگرچه تهدید فوری جنگ یا تشدید تنش های کنترل نشده این منطقه را برطرف کرده است ، اما تنش زدایی در روابط ایران با ایالات متحده و به تبع آن اروپا هنوز دست نیافتنی است.