افزایش همکاری در حوزه انرژی، شاه‌بیت مذاکرات اقتصادی در خزر

به گزارش شفاف، امروز مشخص شده است که منطقه ژئوپلیتیکی دریاچه خزر از نظر ذخایر هیدروکربنی مهمترین منطقه در بازار انرژی جهان است. دریای خزر با ذخایر فراوان هیدروکربنی خود در کنار چین، اروپا و هند جزو سه منطقه پرمصرف انرژی از چهار منطقه جهان است و این واقعیت که ایران امروز مصمم به توسعه فعالیت ها و عملیات در جنوب خزر است. منطقه نشان می دهد که حق سیاست جمهوری اسلامی ایران و سرمایه گذاری در ایجاد زیرساخت ها است.

محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور که به نمایندگی از ایران در دومین کنفرانس اقتصادی خزر در مسکو حضور داشت، گفت: دریای خزر به عنوان میراث مشترک و مرکز ارتباط بین ما، بستر بسیار مناسبی را برای گسترش همکاری ها در زمینه های مختلف بین دو کشور فراهم می کند. کشورهای ساحلی این دریا. . جمهوری اسلامی ایران بر اساس سیاست خارجی دولت سیزدهم به دنبال گسترش همکاری های همه جانبه با کشورهای همسایه به ویژه با کشورهای ساحلی دریاچه خزر است و موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی خود را حلقه اتصال خزر می داند. دریا و سواحل جنوبی و آبهای گرم خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند مصمم به ایجاد شتاب در همکاری های اقتصادی و تجاری بین کشورهای ساحلی دریاچه خزر است.

در پنج ماهه اول سال 1401 توسعه صادرات به آذربایجان 84 درصد و صادرات به روسیه 31 درصد نسبت به دوره قبل و صادرات به ترکمنستان نیز 40 درصد رشد داشته است. در توسعه صادراتی که در این دوره صورت گرفت، اقلام سبد صادراتی کشور نیز تغییر کرد، به این معنی که صادرات سنتی که عمدتاً شامل محصولات کشاورزی و میوه و تره بار بود، به سمت کالاهای صنعتی مانند کاتالیست، تجهیزات نفت و گاز روی آورد. میدان ها، توربین ها و کمپرسور درایو.

شاید بزرگترین دستاورد حضور ایران در این کنفرانس شکستن تابوی عبور از غرب و توجه به منطقه در راستای منافع ملی باشد. دولت سیزدهم در سال گذشته تلاش کرده است تا این مهم را ثابت کند که تمام جهان محدود به غرب نیست و کشورهای مستقل منطقه می توانند در مسیر استقلال اقتصادی خود از زیاده خواهی های آمریکا دور شوند. .

دریاچه خزر پس از خلیج فارس و سیبری سومین منبع انرژی در جهان است که به خوبی نشان می دهد دریاچه خزر علاوه بر موقعیت ژئوپلیتیکی خود برای کشورهای حاشیه دریاچه خزر از نظر نفت و نیز اهمیت زیادی دارد. ذخایر گاز سفر معاون اول رئیس جمهور به مسکو و حضور وی در دومین نشست اقتصاد خزر با توجه به شرایط خاص دنیای امروز، بحران اوکراین و چالش های موجود در اقتصاد جهانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

به گفته وزارت نفت، واقعیت این است که کشورهای دارای بیشترین سهم گاز در جهان در کنفرانس اقتصادی خزر پای میز نشستند و نتیجه این نشست برای اروپا که در حال نزدیک شدن است مهم و قابل تامل است. زمستان این بحران ها می تواند عامل برنامه ریزی اقتصادی کشورهای مرزی خزر نیز باشد.

پیش بینی می شود مذاکرات کارشناسی بین کشورهای حاشیه دریای خزر تا آذرماه به پایان برسد و توافقنامه مربوطه هم از نظر حقوقی و هم از نظر کد کالا و تخفیف و عوارض گمرکی صفر امضا شود. و سپس برای تصویب به دولت ها و مجالس کشورها ارائه می شود. شاهد اولین تجارت آزاد منطقه ای باشیم که این تجارت آزاد یک بازار 600 تا 700 میلیارد دلاری را در مقابل حوزه صنعت و تجارت ما قرار می دهد زیرا ما در بسیاری از کالاهایی که این کشورها وارد می کنند مزیت داریم و با کاهش تعرفه ها می توانیم به راحتی در این زمینه اقدام کنیم. اجازه دهید کشورها رقابت کنند و بازارها را به دست آورند.

تشکیل کمیته انرژی در منطقه خزر یکی از 7 پیشنهاد ایران است

پنج کشور حاشیه دریای خزر به عنوان بزرگترین صاحبان منابع گازی جهان در حالی در مسکو گرد هم آمدند که زمستان سخت اروپا در راه است و بحران جنگ اوکراین در این سختی بسیار مؤثر است. جمهوری اسلامی ایران در این نشست تلاش کرد تا بیشترین همکاری را در زمینه انرژی و سوخت بین کشورها ایجاد کند.

وزیر نفت که به همراه معاون اول رئیس جمهور و هیئت ایرانی برای شرکت در دومین مجمع اقتصادی خزر به روسیه سفر کرده بود، در حاشیه این اجلاس با اشاره به همکاری های ایران و روسیه در حوزه انرژی گفت: ترانزیت. و تبادل نفت و گاز از روسیه، ایران. از نظر انرژی به قطب منطقه تبدیل می شود و درآمد ارزی زیادی نصیب کشور می شود.

ایران در کنفرانس اقتصادی خزر چهارمین پیشنهاد خود را برای توسعه همکاری‌ها در بخش انرژی ارائه کرد و گزینه تشکیل «کمیته همکاری‌های نفت، گاز و مشتقات نفتی کشورهای دریای خزر» را روی میز پیشنهاد قرار داد.

در این همایش کشورهای حاشیه دریای خزر افزایش مبادلات نفت و گاز و انعقاد تسویه حساب های تجاری بر اساس ارزهای ملی و اتصال شبکه بانکی را مورد تاکید قرار دادند. طی سال گذشته مبادلات تجاری کشورهای حاشیه دریاچه خزر حدود 30 درصد افزایش یافته است. یکی از مهمترین نکاتی که در این سفر مورد توجه قرار گرفت افزایش تبادل نفت و گاز بین کشورهای حاشیه دریاچه خزر بود.

به گفته احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و دارایی، توافقاتی بین وزیر نفت ایران و مقامات روسیه و قزاقستان در زمینه افزایش مبادلات انجام شده است.

بهره برداری منطقی و عادلانه از ذخایر نفت و گاز دریاچه خزر نیز از دیگر محورهای این همایش بود و همکاری در حوزه انرژی می تواند در مبارزه با تحریم ها موثر باشد. اما این تمام ماجرا در حوزه انرژی نیست و موقعیت ژئوپلیتیکی ایران موضوع تبادل انرژی را در بحث های این مجمع برجسته کرد.

پیش از این در نشست کشورهای عضو اکو در ترکمنستان، ایران قرارداد تبادل گاز با این کشور و جمهوری آذربایجان را امضا کرده بود که امکان تکرار آن با سایر اعضای سازمان دریای خزر وجود دارد. قزاقستان، ترکمنستان و روسیه راه خوبی برای انتقال گاز، نفت و محصولات پتروشیمی خواهند بود.

ایران؛ قطب انرژی منطقه

به گفته وزیر نفت، ترانزیت و تبادل نفت و گاز از روسیه، ایران را به قطب انرژی در منطقه تبدیل می کند و درآمد ارزی زیادی نصیب کشور می شود. ایران و روسیه به عنوان کشورهای صادرکننده گاز، همکاری های زیادی در زمینه تبادل انرژی داشته اند. برنامه ریزی دو طرف برای همکاری در توسعه میادین پارس شمالی و کیش و ایجاد تاسیسات تقویت فشار در میدان پارس جنوبی موضوع مهمی برای ایران در زمینه صادرات گاز به پاکستان و عمان است. همچنین قرارداد احداث خط لوله گاز صادراتی در این دو کشور همسایه به امضا رسید زیرا به صورت مشترک توسط ایران و روسیه انجام خواهد شد.

مبادله فرآورده های نفتی مانند بنزین در دریای خزر و مبادله اقلام غیرنفتی با نفت با توجه به تجهیزات کشتی ها و بنادر و اسکله بین دو کشور قابل انجام است و این به دو کشور این توانایی را می دهد که مبادله تا 10 میلیون تن فرآورده های نفتی و غیرنفتی.

بر اساس اطلاعیه وزارت نفت، همکاری ایران با کشورهای حوزه دریای خزر در زمینه نفت، گاز و انرژی استراتژیک خواهد بود و به نظر می رسد قرارداد سوآپ و خرید 15 میلیارد متر مکعب گاز انجام شود. از طریق ترکمنستان طی چند هفته آینده تکمیل خواهد شد. توقف صادرات گاز روسیه به اروپا و تغییر شرایط بین المللی باعث شد تا ایران پلی برای انتقال نفت و گاز روسیه به سایر کشورها باشد و به قطب گاز منطقه تبدیل شود.

در آگوست 2018، همزمان با اولین سالگرد امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، کشورهای حاشیه دریای خزر در منطقه گردشگری آواز شهر ترکمن باشی ترکمنستان گرد هم آمدند. اولین کنفرانس اقتصادی خزر دومین کنفرانس اقتصادی خزر فرصتی عالی برای ایران بود تا بازاری با حجم و ارزش 600 تا 700 میلیارد دلار طراحی کند و از ظرفیت این حوزه برای کاهش اثرات تحریم ها و استفاده از ظرفیت منطقه برای دور زدن تحریم ها استفاده کند. .

ایران به عنوان کریدور شمال به جنوب و مهمترین گذرگاه و پیوند این کشورها با آب های آزاد و شرق آسیا، به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی خود می تواند کشورهای حاضر در این مجمع اقتصادی را به سرمایه گذاری در حوزه حمل و نقل و توسعه راه آهن تشویق کند. و ناوگان دریایی

به گفته علیرضا پیمانپاک، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، محور معاون اول رئیس جمهور در این جلسه بر کریدور شمال – جنوب خواهد بود و مهمترین و اولویت دارترین پروژه در این زمینه، فعال سازی راه آهن رشت – آستارا است. پروژه ای که ایران با جدیت آن را دنبال می کند.