جعل امضا چیست ؟

جعل امضا نوعی سوءاستفاده است و از جمله مهم ترین جرایمیست که گاه آثار و تبعات حقوقی جبران ناپذیری با خود به همراه می آورد. همانطور که می دانید با شکل گیری و گسترش روابط انسانی بر دایره ی جرایم بشری نیز افزوده گشت. در عصر کنونی بسیاری از امور روزمره ی ما به امضا گره خورده و بدون آن امکانپذیر نیست. در حالی که در گذشته های نه چندان دور امضا اهمیت چندان زیادی در جامعه نداشت. جعل امضا در سال های اخیر بسنرساز ارتکاب جرایم فراوانی بوده و در بسیاری از جرایم مانند انواع کلاهبرداری به کار گرفته می شود. به طوری که در یک لحظه می تواند تمام اموال و دارایی فرد را برای همیشه نابود کند.

آیا با تبعات جعل امضا آشنایی دارید؟ به نظر شما قانون مجازات اسلامی چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته است؟ در ادامه با ما همراه باشید.

جعل امضا چیست؟

کلمه ی جعل در زبان فارسی به معنای دگرگون کردن می باشد. اگر بخواهیم از دید حقوقی به آن بنگریم، جعل امضا به معنای تقلید از امضای دیگری به ضرر صاحب امضا و یا امضایی خلاف واقع است. جعل امضا با اهدا گوناگونی می تواند صورت پذیرد، اما در بیشتر موارد با قصد کلاهبرداری و فریب دیگران می باشد. به عبارت دیگر جعل امضا با هر هدفی که انجام گردد جرم تلقی می شود و عملی غیرقانونی شناخته شده است. جرم جعل از جمله موارد علیه امنیت و آسایش عمومی شناخته شده است.

امضا می تواند شامل نام و نام خانوادگی فرد، علایم، ترسیم خطوط و هرگونه دستخط و دستنویسی است که به صورت اختصاصی هویت صاحب آن را نشان می دهد. در حال حاضر امضا کاربردهای بسیار وسیع و گسترده ای را داراست و بار حقوقی بسیار زیادی بر آن حاکم است.

در رابطه با جعل امضا به موارد متعددی بایستی توجه داشت. یکی از مهم ترین این موارد توجه به این نکته است که جعل امضا برای چه امری و با چه هدفی صورت پذیرفته است. امضا برای انواع اسناد رسمی، اسناد عادی، قراردادها، معاملات، افتتاح حساب بانکی و سایر موارد کاربرد دارد و ضروریست. تصور کنید فردی امضای شما را در پای برگه چک شما جعل نموده و از آن استفاده کرده است. یا تصور کنید وکالتنامه ی بلاعزل تامی تنظیم گردیده که امضای شما پای آن جعل شده است. بدیهی است که آثار و تبعات حقوقی مختلفی بر هر یک از این موارد حاکم می باشد که با یکدیگر متفاوت است.

جعل مهر نیز همانند جعل امضا جرم تلقی می شود. در صورتی که فرد بدون اجازه و رضایت دیگری مهر او را جعل کرده و علیه او به کار بگیرد، با مجازات کیفری مواجه می گردد.

مجازات جعل امضا در قوانین کیفری ایران

از منظر قوانین ایران مجازات جعل امضا در موارد مختلف متفاوت است. برای مثال در ماده ی 536 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی به جعل امضای افراد عادی اشاره شده است. بر اساس این ماده هر شخصی که در اسناد یا نوشته های غیررسمی جعل و تزویر نماید و یا با علم به جعل و تزویر آنها را مورد استفاده قرار دهد، علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا دو سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می گردد.

در ماده ی 524 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات جعل امضای مقامات مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است. این ماده بیان می کند: برای مجازات جعل امضای رهبری و رؤسای سه قوه، سه الی پانزده سال حبس در نظر گرفته شده است.

نکته ی مهمی دیگری که در این رابطه حائز اهمیت است، جعل امضا توسط مسئولین کشوری و یا کارمندان دولتی می باشد. قانونگذار برای این مورد یک الی ده سال حبس در نظر گرفته است.

روش های تشخیص جعل امضا

تشخیص جعل امضا از جهات گوناگونی حائز اهمیت است. به خصوص در شرایطی که با یک پرونده ی پیچیده و بحرانی مواجه هستیم. همواره به یاد داشته باشید که دادگاه برای تشخیص جعل امضا از طریق کارشناسان رسمی دادگستری اقدام می نماید. در برخی موارد تشخیص جعل امضا کار چندان سختی نیست و به سادگی تشخیص داده می شود. اما در برخی موارد خاص چنان حرفه ای و دقیق صورت می پذیرد که تشخیص آن را بسیار دشوار می نماید. در حال حاضر به مدد گسترش علم و به وجود آمدن فناوری های نوین تشخیص چنین مواردی آسان تر از قبل شده است.

برای تشخیص جعل امضا روش های شیمیایی، فیزیکی و مقایسه ی زیادی وجود دارد که حسب مورد می تواند به کار گرفته شود. کارشناسان خط و امضا از طریق ابزار های پیشرفته آزمایشگاهی و تکنیک های پیچیده می توانند اصلی و یا جعلی بودن امضا را به صورت کاملا دقیق اثبات نمایند. همچنین امکان تشخیص امضاهای مقدم و موخر از طریق تطبیق آنها وجود دارد.

4 نکته ی مهم

• جعل امضا زمانی تحقق می یابد که فرد با علم به اینکه از امضای دیگران و به ضرر او استفاده می کند، تحقق یابد. به طوری که اصل امضای او را بدون هیچگونه شباهتی تقلید کند. در غیر این صورت صرف وجود شباهت میان دو امضا دلیل بر جعل آن و وقوع جرم نیست.
• برای اطمینان بیشتر و کاهش خطرات جعل بهتر است که برای دسته چک های خود از امضاهای اختصاصی استفاده کنید. امضاهای ساده همیشه احتمال ارتکاب جرم جعل را افزایش می دهد. به طور کلی در قوانین و مقررات موجود در ایران راهکار قانونی خاصی در زمینه ی جلوگیری از وقوع جرم جعل به چشم نمی خورد.
• تشخیص جرم جعل امضا امریست که تشخیص آن منوط بر حکم دادگاه قضایی صالح می باشد.
• در صورتی که به دنبال ارتکاب جرم جعل امضا جرایم دیگری نظیر صورت بپذیرد، مجازات های جداگانه ای برای هریک از آنها لحاظ می گردد.

انجام مشاوره حقوقی

به موازات پیشرفت تکنولوژی و گسترش ارتباطات بشری، ارتکاب جرم نیز طیف وسیعی از موارد متعدد را در بر گرفته است. در حال حاضر مجرمین به دنبال آسان ترین و در عین حال پیچیده ترین روش ها برای ارتکاب اعمال مجرمانه ی خویش می باشند. جرائمی نظیر جعل علاوه بر این که به خودی خود جرم است، می تواند بسترساز جرایم سنگین تری نظیر کلاهبرداری باشد. بنابراین آگاهی از آن می تواند مانع بزرگی در برابر مقاصد مجرمانه به حساب بیاید.

به طور کلی چالش ها و پیچیدگی های زیادی در روند دادرسی چنین پرونده هایی وجود دارد. حضور وکیل متخصص و باتجربه در این رابطه می تواند پرونده ی شما را در درستدر این مقاله به بررسی مجازات جعل امضا می پردازیم