قوانین جدید استاندارد آسانسور

بر اساس استاندارد جدید آسانسور ، بازرسی ادواری از اسانسور و همین طور اخذ استاندارد اولیه الزامی است. به کمک الزامات جدید استاندارد آسانسور و نصب اصولی اسانسور می توان میزان خسارات مالی و جانی را کاهش داد. قوانین جدید استاندارد آسانسور توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شده است. استاندارد جدید آسانسور از سال ۱۳۹۴ اجرایی شده است. در واقع بندهایی به استاندارد اسانسور اضافه شده و یا اینکه تغییراتی در آن اعمال گردیده است. در این متن، به بخشی از مهم ترین الزامات جدید استاندارد آسانسور پرداخته شده است.

الزامات جدید استاندارد آسانسور

در ویرایش جدید استاندارد آسانسور بندهایی اضافه شده است که به شرح زیر می باشد:

• دیواره های شیشه ای مسطح یا شکل داده شده، در نقاطی که به طور عادی در دسترس افراد هستند باید از شیشه های نوع لایه دار باشند.
• با توجه به استاندارد جدید آسانسور ، سازه فلزی اسانسور و اتصالات آن باید به روش مناسب و با توجه به شرایط محیطی، در مقابل خوردگی حفاظت شوند.
• ناحیه رفت و آمد وزنه تعادل باید توسط یک صفحه صلب محافظت گردد. این حفاظت باید در ارتفاع حداکثر ۰/۳ متر از کف چاهک تا ارتفاع حداقل ۲/۵ متر انجام شود. پهنای این ناحیه معادل پهنای وزنه تعادل به اضافه ۰/۱ متر از هر طرف می باشد.
• چنانچه فاصله افقی بین لبه سقف کابین و نزدیک ترین قسمت متحرک (کابین یا وزنه تعادل) مربوط به آسانسور مجاور کمتر از ۰/۵ متر باشد، دیوار جداکننده باید در سراسر ارتفاع چاه امتداد یابد.

قوانین جدید استاندارد آسانسور برای روشنایی چاه

چاه آسانسور باید به روشنایی برقی دائمی مجهز باشد. حداقل روشنایی حتی در زمان بسته بودن درها باید معادل ۵۰ لوکس در فاصله یک متری بالای سقف کابین و کف چاهک باشد. روشنایی باید توسط حداقل یک لامپ در فاصله حداکثر ۰/۵ متری از بالاتری و پایین ترین نقاط چاه تامین شود. در فواصل میانی چاه هم نیاز به روشنایی کافی می باشد و بر اساس استاندارد جدید آسانسور ، تامین روشنایی آن الزامی است.

استاندارد جدید آسانسور برای موتورخانه

در الزامات جدید استاندارد آسانسور ، حداقل ارتفاع مفید فضاهای کاری ۱۸۰ سانتی متر با رواداری ۵- سانتی متر می باشد. همچنین موارد زیر نیز باید تامین گردد:

• چنانچه قطعات متحرک موجود در موتورخانه دارای پوشش ایمن قابل باز کردن باشند، حداقل ابعاد فضاهای سرویس این قطعات متحرک را می توان از ۵۰×۶۰ سانتی متر به ۳۰×۳۰ سانتی متر کاهش داد.
• در قوانین جدید استاندارد آسانسور ، حداقل عرض راه های دسترسی به فضاهای باز، ۰/۴ متر باشد. حداقل پهنا برای جاهایی که قطعات متحرک وجود ندارد، قابل تقلیل تا ۰/۳ متر می باشد.
• در صورتی که عرض معبر راه های دسترسی به فضاهای سرویس قطعات متحرک به علت نفوذ قسمتی از شاسی زیر سیستم محرکه کاهش یافته باشد و این قسمت از شاسی ارتفاعی کمتر از ۰/۵ متر و عمق کمتر از ۰/۳۵ متر داشته باشد، مشروط به پوشش مناسب گوشه های تیز شاسی موجود در مسیر و همچنین وجود حفاظ ایمن با ارتفاع کمتر از ۰/۵ متر برای گاورنر و سایر قطعات متحرک واقع در کنار این معبر، بلامانع است. ارتفاع مفید محل های رفت و آمد از زیر تیر سقف سازه مربوطه تا کف فضای دسترسی اندازه گیری می شود.
• موتورخانه هایی که کف آن دارای تعدادی سطوح با اختلاف تراز بیشتر از ۰/۵ متر باشد، باید دارای راه پله یا نردبان باشند. اگر این اختلاف تراز از ۰/۷ متر بیشتر باشد، باید برای این سطوح نرده محافظ به ارتفاع حداقل ۰/۷ متر هم در نظر گرفته شود.
• درهای دسترسی موتورخانه باید دارای حداقل ابعاد ۰/۶ متر (عرض) در ۱/۸ متر با رواداری ۵- سانتی متر باشند. درب موتورخانه نباید به سمت داخل اتاق باز شوند.
• مطابق با استاندارد جدید آسانسور باید کلیدی در داخل و نزدیک به نقاط دسترسی و در ارتفاع مناسب، روشنایی فضای موتورخانه را قطع یا وصل نماید.

قوانین جدید استاندارد آسانسور برای کابین

بر اساس قوانین جدید استاندارد آسانسور ، وجود هر نوع تورفتگی یا گسترش سطح، حتی با ارتفاع کمتر از ۱ متر، با درب جداکننده یا بدون درب، تنها در صورتی مجاز است که مساحت این قسمت افزوده در مساحت مفید کابین در نظر گرفته شده باشد. هر سطح قابل دسترسی در قسمت ورودی، وقتی که درها بسته باشند، باید به حساب آورده شود. همچنین بار اضافی کابین نیز باید مورد نظارت قرار گیرد.

مطابق با استاندارد جدید آسانسور ، تعداد مسافران با حداکثر مساحت مفید کابین در ارتباط است. همچنین دیواره هایی که در آنها از شیشه در ارتفاع کمتر از ۱/۱ متر از کف استفاده شده است، باید در ارتفاع بین ۰/۹متر تا ۱/۱ متر دارای دستگیره هایی باشند. این دستگیره ها باید به قسمت دیگری به غیر از شیشه نصب شده باشند. لته های شیشه ای باید دارای نشاندر حال حاضر استفاده از دربسیاری از ساختمان ها متداول شده و اگر ساختمانی فاقد این دستگاه باشد محبوبیت کمی در نزد افراد خواهد داشت. برای حفظ جان مسافران و کارکرد درست این وسیله باید هنگام نصب آن استانداردهای خاصی مدنظر قرار گیرد و نکات امنیتی در راه اندازی آن رعایت شود. استاندارد آسانسور از سال ۱۳۹۴ دچار تغییراتی شده است که در این مقاله به صورت چک لیست ارائه می شود.

انواع گواهینامه طبق قوانین جدید استاندارد آسانسور

دو نوع استاندارد شامل استاندارد اولیه و استاندارد ادواری برای آسانسورها وجود دارد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

۱.استاندارد اولیه

برای دریافت این نوع گواهی باید بعد از تمام شدن مراحل نصب آسانسور کارشناس آسانسور گیرلس را با توجه به معیارهای مختلفی نظیر و عملکرد سالم بررسی نماید. اگر مشکلی در این موارد دیده نشد برای آسانسور گواهی استاندارد اولیه صادر می شود. با داشتن این نوع گواهی می توان اقدامات مربوط به دریافت پروانه پایان کار ساختمان را انجام داد.

نکته مهم در این خصوص استفاده نشدن آسانسور توسط ساکنین ساختمان قبل از دریافت گواهی استاندارد اولیه است. برای صدور این نوع استاندارد مدت زمانی حدود ۲۰ تا ۳۰ روز است.

۲.استاندارد ادواری 

آسانسور برای اخذ این نوع استاندارد باید سالی یک بار از لحاظ ایمنی و عملکرد توسط کارشناسان سازمان استاندارد بازبینی شود. چنانچه در این بررسی دوره ای مشکلی در ایمنی و کارکرد دستگاه آسانسور مشاهده نشد استاندارد ادواری به آسانسور داده می شود.

برای اینکه آسانسوری بتواند با موفقیت گواهی ادواری را دریافت کند باید سرویس و تعمیرات دوره ای آن به طور منظم انجام شود. بر خلاف استاندارد اولیه اخذ استاندارد ادواری اجباری نبوده ولی می تواند از نظر فنی و جلوگیری از مشکلات آتی تاثیر زیادی دارد.

حتما مشاهده کنید :

بازرسان سازمان استاندارد طبق قوانین جدید استاندارد آسانسور این دستگاه را بازبینی کرده و گواهی های مربوطه برای آن صادر می کنند. هر یک این استانداردها مربوط به قسمت خاصی از آسانسور شامل چاه آسانسور، موتورخانه آن، بیرون آسانسور و کابین آن می باشد؛ در ادامه چک لیست استاندارد آسانسور آورده شده است.

• عدم استفاده از مواد آتش زا در ؛ اما به کاربردن ام دی اف و فورمیکا برای تزئینات داخلی کابین مجاز است.
• غیرمجاز بودن تهویه موتورخانه به راه پله و هدایت آن به فضای آزاد
• به کاربردن طلق به عنوان سقف کاذب در کابین آسانسور از ساختار اصلی کابین نیست؛ بنابراین استفاده از آن مجاز است.
• گواهینامه قطعات چهارگانه ایمنی آسانسور شامل ترمز ایمنی، گاورنر، ضربه گیر و قفل های درب طبقات باید در تاریخ بازرسسی اول معتبر باشتد.
• زمان بر طرف کردن عدم تطابق ها توسط متقاضی بسته به نوع عدم تطابق و همکاری مالک و شرکت فروشنده آسانسور در بر طرف کردن آن ها ممکن است طولانی شود و هیچ محدودیت زمانی ندارد. همچنین تشکیل پرونده مجدد و اخذ مجدد هزینه بازرسی اول توسط شرکت های بازرسی به دلیل طولانی شدن فرآیند بازرسی مجاز نیست.
• دو حالته بودن میکروسوییچ ضرفه گیر هیدرولیک الزامی نیست؛ این میکروسوییچ می تواند یک حالته باشد و با بلند شدن کابین از روی ضربه گیر و با عملکرد سیال عامل و بالا آمدن جک، آماده به کار مجدد شود؛ بنابراین نیازی به عملکرد دستی میکروسوییچ برای قرارگیری آن در حالت آماده به کار وجود ندارد.
• گاورنر می تواند در چاه قرار گیرد ولی باید بتوان از خارج چاه نیز به آن دسترسی داشت؛ در صورتی که دسترسی به گاورنر از بیرون چاه ممکن نباشد باید سه شرط برقرار باشد: ۱-گاورنر از نوع MRL باشد (کنترل از راه دور): قسمت های برقی می تواند توسط کنترل از راه دور و از خارج چاه به حالت عادی بازگردانده شود که نباید کارکرد عادی گاورنر را تحت تاثیر قرار دهد. ۲-گاورنر از طریق سقف کابین و یا از چاهک در دسترس باشد: در این حالت و برای دسترسی فقط به گاورنر نیازی به پارک کابین و تعبیه دریچه خروج ایمن نیست. ۳- گاورنر بعد از درگیر شدن، وقتی کابین یا وزنه تعادل در جهت بالا حرکت داده می شود به حالت خودکار به حالت عادی بازگردد.
• در استاندارد ملی برای عرض مسیر دسترسی به موتورخانه عددی ذکر نشده است ولی حداقل عرض معابر در موتورخانه ۴۰ سانتیمتر است که در تجدید نظر اول به حداقل ۳۰ سانتیمتر در عبور از کنار تجهیزات ثابت کاهش یافته است؛ بنابراین لازم است عرض معبر د رمسیر دسترسی به موتورخانه نیز حداقل ۳۰ سانتیمتر درنظر گرفته شود.
• در صورت عدم وجود نگهبانی استفاده از تلفن ثابت و یا تلفن دارای سیم کارت به نحوی که همواره سیکنال مخابرات آن در دسترس باشد لازم است. این تلفن ثابت باید ثابت و دائم نصب شود.
• با توجه به اجباری بودن حفاظ فلکه های اصلی و هرزگرد در موتورخانه و سایر قسمت ها، کاهش فضای کاری قطعات متحرک از ۵۰ در ۶۰ به ۳۰ در ۳۰ در این حالت نیز مجاز است.
• استفاده از شیشه و مصالح ساختمانی غیر آج دار در کف موتورخانه و اتاق فلکه مجاز نیست. استفاده از پوشش های کف موتورخانه که زبری مناسبی را ایجاد نماید مثل سیمان و اپوکسی بلامانع است.
• در حالت پارک کابین باید دسترسی به ترمز موتور فراهم باشد و در حالت غیر پارک باید دسترسی به فلکه اصلی و طناب های فولادی روی آن جهت بازدید و بازرسی فراهم گردد.
• برای یوک های با رتفاع کمتر از ۵۰ سانتیمتر و عرض کمتر از ۳۵ سانتیمتر عبور از آن ایمن است. برای یوک های با ارتفاع بیش از ۵۰ سانتیمتر لازم است محل هایی برای جای پا روی یوک جهت عبور در نظر گرفته شود. برای یوک های با عرض بیش از ۳۵ سانتیمتر باید روی یوک مسطح شود و شرایط چهارگانه استانداردو نرده گذاری با در نظر گرفتن روی یوک به عنوان سقف کابین لحاظ گردد.
• حداکثر اختلاف آمپر در مسیر رفت و برگشت تا سقف، ظرفیت ۰.۵ آمپر در نظر گرفته می شود و یا تست بالانس مکانیکی کابین و وزنه تعادل با سقف ظرفیت (درصد بالانس) در میانه چاه و یک طبقه بالاتر و پایین تر انجام شود. در هیچ یک از سه حالت مذکور با آزادسازی ترمز موتور حرکت نباید مشاهده شود.

حتما مشاهده کنید :

استعلام وضعیت استاندارد آسانسور

در حال حاضر امکان استعلام وضعیت استاندارد آسانسورها به صورت پیامکی فراهم شده است که این کار در جهت استانداردسازی آسانسورها از سوی سازمان ملی استاندارد ایران انجام شده است. برای استعلام استاندارد می توان یک پیامک حاوی شناسه ملی آسانسور مدنظر را به سامانه ۱۰۰۰۱۵۱۷ ارسال کرد.

نتیجه این پیامک ارائه اطلاعاتی شامل نام شرکت نصاب، نام شرکت بازرسی ‌کننده، تاریخ آخرین بازرسی و تاریخ انقضای بازرسی آسانسور است. شناسه ملی آسانسور را می توان از روی پلاک نصب شده در کابین آسانسور ساختمان مدنظر پیدا کرد.

جمع بندی

گواهی استاندارد که از سوی سازمان استاندارد صادر می شود دارای اعتبار یکساله است و در تاریخ معین باید بازرسی و تایید آسانسور توسط شرکت های سازنده آسانسور مجدد انجام گیرد.

در صورتی که به طور شخصی بخواهید اقدام به گرفتن استاندارد آسانسور کنید با مشکلات فراوان ایمنی در بازرسی های متعدد مواجه خواهید شد که باعث طولانی شدن فرآیند دریافت گواهی می شود. البته اگر با استفاده از چک لیست استاندارد آسانسور و رعایت نکات موجود در آن آسانسور مورد بازبینی قرار گیرد می توان مدت زمان اخذ گواهی استاندارد را که بین ۱۰ تا ۳۰ روز است را کاهش داد.

پیوند های اشتراک گذاری پست

ه گذاری با اطلاعاتی همچون نام سازنده، علامت تجاری، نوع شیشه و ضخامت باشند.

برای آینه یا شیشه های تزئینی مورد استفاده در دیواره یا سقف کابین، حداقل ضخامت ۴ میلیمتر در نظر گرفته می شود. به منظور جلوگیری از ریزش به هنگام شکسته شدن، باید از پشت با لایه چسبدار پوشانده شوند.

استاندارد جدید آسانسور برای وزنه تعادل و طناب فولادی

الزامات جدید استاندارد آسانسور تعیین می نماید که وزنه های غیرفلزی مورد استفاده برای قاب وزنه باید از موادی صلب و یکپارچه ساخته شوند. بر روی وزنه ها باید مهار افقی نصب شده و دو طرف قاب وزنه توسط حفاظ فلزی به صورت کامل پوشش داده شده باشد.

الزامات جدید استاندارد آسانسور برای سیستم محرکه

در استاندارد جدید آسانسور ، برای آسانسورهای بدون گیربکس، استفاده از سیستم نجات اضطراری خودکار در هنگام قطع برق الزامی است. برای سایر انواع آسانسورها هم پیشنهاد می شود. سرعت حرکت کابین در حالت کارکرد عادی باید به صورت کنترل شده باشد. به این منظور، موتورهای جریان متناوب باید به سیستم درایو فرکانس و ولتاژ متغیر ۳VF مجهز باشند. موتورهای جریان مستقیم نیز باید به تنظیم کننده های سرعت از نوع استاتیک مجهز باشند.

برای مطالعه بیشتر: