مدارک لازم برای افزایش سرمایه در شرکت
شرکت ها بنا بر دلایل متفاوتی بعد از مجبور به افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص می شوند که این امر به دلیل اهمیتی که دارد باید با رعایت نکات و مقرراتی که در قانون تجارت گنجانده شده، همراه باشد. ما در این مقاله سعی بر اشاره و توضیح موارد مدارک افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص و هزینه افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص داریم.
در حالت کلی به مجموع دارایی های یک شرکت از بدو تاسیس تا به اکنون سرمایه ان شرکت گفته می شود که شامل وجوه نقدی و غیرنقدی (اعم از زمین، ملک، ابزار و وسایل) است و از ارکان مهم تجارت و به دست آوردن سود می باشد.
در شرکت های سهامی مجمع عمومی فوق العاده به پیشنهاد هیئت مدیره و پس از گزارش بازرسین شرکت در این باره، اقدام به تصمیم گیری در مورد افزایش سرمایه شرکت می نمایند.
برای ثبت افزایش سرمایه در شرکت های سهامی خاص (به هر طریقی) میبایست ابتدا مطابق ماده ۱۶۹ بعد از تصمیم گیری، از طریق نشر اگهی در روزنامه کثیرالانتشار به اطلاع کلیه صاحبان سهام رسیده.سپس اظهارنامه افزایش سرمایه در ۴ نسخه و صورتجلسات آن در ۳ نسخه تنظیم و به امضاء کلیه اعضاء هیئت مدیره برسد.
انواع افزایش سرمایه در شرکت سهامی خاص
در واقع در لایحه اصلاحی قانون تجارت، مطابق ماده ۱۵۷ آن افزایش سرمایه سهامی خاص با دو روش کلی انجام می گیرد لیکن تمامی مواردی که در ادامه مقاله گفته می شود ذیل این دو روش کلی است.
انواع افزایش سرمایه در شرکت سهامی خاص به شرح زیر می باشد و در صورت مشاوره با موسسه ذهن ناب تماس حاصل فرمائید:
- افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید
- افزایش سرمایه از طریق تبدیل یا انتقال اندوخته قانونی یا سود سهام شرکت به سهام جدید
- افزایش سرمایه از طریق تعویض یا تبدیل اوراق قرضه به سهام
- افزایش سرمایه از طریق تبدیل اندوخته شرکت به سهام جدید
- افزایش سرمایه از طریق پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید بصورت نقد
- افزایش سرمایه از طریق آورده غیرنقدی
- افزایش سرمایه از طرق آورده نقدی
- افزایش سرمایه از طریق مازاد تجدید ارزیابی دارایی شرکت
- افزایش سرمایه از طریق ادغام دو شرکت
- افزایش سرمایه از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام
۱. افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید شرکت سهامی خاص
چنانچه با صدور سهام جدید همراه باشد، یکی از موارد زیر اتفاق می افتد.
الف) افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی سهامداران شرکت سهامی خاص
در مواردی که شرکت سود انباشته قابل توجهی نداشته باشد، از محل آورده نقدی سهامداران اقدام به این کار می نماید. در این روش که نیازمند تامین منابع جدید از طرف سهامداران می باشد، شرکت حق استفاده از آن را ابتداء به سهامداران می دهد.
به عبارتی اوراقی تحت عنوان حق تقدم سهام در اختیار سهامداران قرار می گیرد. حال سهامدار در مهلت پذیره نویسی خود (مدت زمان دو ماه برای معاملات این اوراق) یک از این دو روش را می تواند انجام دهد.
فروش حق تقدم شرکت سهامی خاص
چنانچه سهامدار به هر دلیلی تمایل به استفاده از حق تقدم خود را نداشته باشد، می تواند این اوراق را معامله کند.
پرداخت مبلغ اسمی سهام شرکت سهامی خاص
سهامداران می بایست در طول مدت پذیره نویسی به ازای هر سهم ۱۰۰۰ ریال به شرکت پرداخت نمایند. پس از طی شدن مراحل افزایش سرمایه و ثبت آن، حق تقدم تبدیل به سهم عادی می شود.
ب) افزایش سرمایه از طریق مطالبات نقدی حال شده سهامداران
مطالبات حال شده سهامداران به طلبی گفته می شود که سهامداران از شرکت دارند و در این روش می توانند از آن مبلغی که از شرکت طلب دارند، برداشت نمایند و یا آن را به سرمایه خود تبدیل کند.نکته ای که باید به آن توجه داشت این است از آنجایی که همه سهامداران از شرکت طلب ندارند معمولاً روش الف و ب را با هم ترکیب می کنند.
ج) افزایش سرمایه از طریق تبدیل یا انتقال اندوخته قانونی یا سود سهمی شرکت به سهام جدید
یکی از بهترین روش ها برای صورتجلسه افزایش سرمایه شرکت تحویل سهام سرمایه به سهامدارن به جای وجه نقد می باشد.سود سهم موجب کاهش یافتن قیمت سهام شرکت در بازار می گردد زیرا این امر با افزایش تعداد سهام سرمایه و کاهش ارزش ویژه سهام همراه است.
چ) افزایش سرمایه از طریق تعویض یا تبدیل اوراق قرضه به سهام
درخصوص شرایط افزایش سرمایه از این طریق در لایحه اصلاحی قانون تجارت به تفصیل توضیح داده شده است اما به دلیل این که در حال حاضر اوراق قرضه در هیچ شرکتی وجود ندارد، توضیح آن بی فایده تلقی می گردد.
ح) افزایش سرمایه از طریق تبدیل اندوخته شرکت به سهام جدید
در مواردی که شرکت مطابق قانون تجارت دارای اندوخته اختیاری باشد و تصمیم داشته باشد این اندوخته ها را بین سهامداران خود تقسیم نماید، این اندوخته را در ابتدا به سهام تبدیل نمونده و سپس سهام را در اختیار سهامداران قرار میدهد.
نکته: طبق تبصره ۲ماده ۱۵۸ لایجه اصلاحی انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع می باشد.
د) افزایش سرمایه از طریق پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید بصورت نقد
شرکت می تواند اقدام به صدور سهام جدید نماید و تمام مبلغ این سهام را از اشخاص خریداری کننده در زمان خرید سهام و به صورت وجه نقد دریافت کنند.
۲. افزایش سرمایه از طریق آورده غیرنقدی
آورده غیرنقدی عبارت است از اینکه سهامداران در عوض وجه نقد سرمایه شان را به صورت:
- کالا (زمین، ماشین آلات، اثاثیه و غیره)
- حقی بر اموال (به شرکت اجازه می دهد تا از منافع مال خود استفاده کند مانند سرقفلی ملک)
- صنعت و هنر (شریک تعهد می دهد برای شرکت کار کنند و نتیجه هنر خود را تسلیم شرکت کند)
در این روش تقویم بهاء آورده نقدی اهمیت زیادی دارد زیرا سهامداران نسبت به آورده خود در منفعت یا ضرر شرکت سهیم می باشند و باید برای اشخاص ثالث نیز دارای اعتبار باشد.
۳. افزایش سرمایه از طریق مازاد تجدید ارزیابی دارایی شرکت
این روش که از کمترین اهمیت برخوردار است، به عملیاتی گفته می شود که به منظور شفاف سازی دارایی های نقدی شرکت می پردازد.حال به چگونگی آن می پردازیم. شرکت ها دارایی هائی از جمله ملک، تجهیزات، تاسیسات را بر اساس الزامات حسابداری در قسمت دارایی های غیرجاری و به قیمت تمام شده خرید ثبت می کنند.
در نتیجه اگر یک قطعه زمین را با قیمت ۵۰۰ میلیون ریال خریداری کرده باشد و ارزش روز زمین به ۵۰۰۰ میلیون ریال رسیده باشد، شرکت می تواند پس از ارزیابی های کارشناسی و اخذ مجوز ها در ترازنامه خود قیمت زمین را به ۵۰۰۰ میلیون ریال تغییر داده و ما به تفاوت آن را به حساب سرمایه واریز نماید.
۴. افزایش سرمایه از طریق ادغام دو شرکت
ادغام قانونی دو یا چند شرکت هنگامی اتفاق می افتد که یک قرارداد مابین شخصیت های حقوقی عقد شود. حال اگر چند شرکت تجاری در یک شرکت تجاری دیگر ادغام شوند به طوری که تنها شرکت پذیرنده باقی مانده باشد.
به آن ادغام ساده یا یک جانبه و در صورتی که دو یا چند شرکت تجاری با یکدیگر ادغام و شخصیت حقوقی جدیدی ایجاد گردد، ادغام ترکیبی یا چند جانبه گفته می شود. در هر دو مورد نیز کلیه دیون و مطالبات و تعهدات به شرکت پذیرنده یا جدید منتقل می گردد.
۵. افزایش سرمایه از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام
در این روش که مبلغ اسمی هر سهم افزایش می یابد هر کدام از سهامداران باید ما به تقاوت سهام خود را به شرکت پرداخت نمایند. به عبارت دیگر تمامی مبلغ افزایش یافته توسط سهامداران پرداخت می شود.