هر گردی گردو نیست: بازار داغ فیلترشکن های خطرناک در ایران
کاربران اینترنت در ایران با موضوع فیلترشکن آشنایی دیرینه دارند چرا که برای دسترسی به بسیاری از سایت‌های علمی و معتبر دنیا احتیاج به چنین ابزارهایی است. امروز حتی برخی معاملات بانکی و تجاری در خارج از بستر فیلترشکن‌ها شدنی نیست ولی اکنون این موضوع حالتی فراگیرتر پیدا کرده به طوری که بسیاری از جامعه‌شناسان معتقدند ضررهای استفاده از این ابزارها می‌تواند برای نوجوانان بیشتر از صرفا استفاده از برنامه‌هایی چون تلگرام باشد. اما خارج از این موضوع و از دید فنی چطور؟ آیا می‌توان به این فیلترشکن‌ها اعتماد کرد.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از گجت‌نیوز، فیلتر شدن تمام شبکه های اجتماعی خارجی و پیام‌رسان‌های کاربردی باعث شده استفاده کاربران از فیلترشکن‌ها به بیشترین حد ممکن برسد. با توجه به مسدود شدن اکثر فیلترشکن‌های رایگان، بازار فروشندگان فیلترشکن رشدی عجیب و باورنکردنی داشته است!
فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌هایی مانند فیسبوک، توییتر، اینستاگرام، یوتیوب، تلگرام، واتساپ، سیگنال و… باعث شده کسب و کار فیلترشکن‌فروش‌ها سکه شود و سودی باورنکردنی داشته باشند. آمار و ارقامی که به‌تازگی از بازار سیاه فروش وی پی ان در کشورمان منتشر شده، درآمد باورنکردنی فروشندگان فیلترشکن را تایید می‌کند.
اطلاعات منتشر شده توسط خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد نتیجه سانسور شبکه‌های اجتماعی، به‌وجود آمدن یک بازار بزرگ بوده است؛ بازاری که ماهانه ۸۰۰ میلیارد تومان از جیب شهروندان می‌زند به حساب فروشندگان فیلترشکن می‌ریزد.
وضعیت بازار کاسبان فیلترینگ از همیشه بهتر است!
عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات دولت رییسی به‌تازگی به شهروندان توصیه کرد که برای حفظ امنیتشان در فضای مجازی، تا حد امکان از فیلترشکن‌های رایگان خارجی استفاده نکنند. این پیشنهاد هر چند تا حدی درست است؛ اما وقتی راهی برای دسترسی به پلتفرم‌های مفید مانند یوتیوب وجود ندارد، کاربران باید از چه راهی برای دسترسی به اطلاعات مفید استفاده کنند؟
وزیر ارتباطات چندی پیش اعلام کرده بود کاربران از فیلترشکن‌های رایگان خارجی استفاده نکنند! با این اوصاف، تنها حل باقی مانده استفاده از فیلترشکن‌های پولی داخلی است!
در چنین وضعیتی، بسیاری از کاربران مجبور هستند برای دنبال کردن محتوای مورد علاقشان یا دیدن ویدئوهای آموزشی در شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده، سراغ خرید vpn برای آیفون بروند. این روزها اگر تلگرام و اینستاگرام را باز کنید، حداقل با چند تبلیغ فروش فیلترشکن مواجه می‌شوید؛ فیلترشکن‌هایی که حداقل قیمت آن‌ها از بیش از ۵۰ هزار تومان آغاز می‌شود و اگر جزو کاربران حرفه‌ای یا پرمصرف باشید، باید تا ماهانه یک میلیون تومان هزینه کنید.
نکته قابل توجه این است که فروش هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی فیلترشکن در هر ماه تا سال گذشته عددی باورنکردنی بود؛ اما حالا با توجه به فیلتر شدن اینستاگرام که یکی از مهم‌ترین شبکه‌های اجتماعی برای کاربران ایرانی بود، این میزان از خرید وی پی ان قابل درک است.
۴۸ میلیون نفر نمی‌توانند از شبکه های اجتماعی مورد علاقه‌شان استفاده کنند!
طبق آمارهای منتشر شده، کشورمان بیش از ۷۰ میلیون کاربر فعال در اینترنت دارد. از این تعداد، ۴۸ میلیون نفر از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. تا پیش از سال ۱۴۰۱ و فیلتر شدن اینستاگرام، بخش بزرگی از این کاربران از این شبکه اجتماعی استفاده می‌کردند؛ اما حالا با فیلتر شدن اینستاگرام، این جمعیت بزرگ به‌دنبال راهی برای دسترسی به این شبکه اجتماعی هستند.اگر فیلترینگ اینستاگرام اتفاق نمی‌افتاد، احتمالا هیچ‌وقت شاهد به وجود آمدن بازار بزرگ وی پی ان های پولی نبودیم.
آمار دقیقی از سهم فیلترشکن‌های پولی در این بین وجود ندارد، اما برای محاسبه، فرض می‌کنیم در حداقلی‌ترین حالت، ۲۵ درصد کابران از فیلترشکن‌های پولی استفاده می‌کنند. این یعنی گردش مالی فروشندگان وی‌پی‌ان در ایران، ماهانه حدود هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است. یعنی از آبان‌ماه سال گذشته تا امروز، دور زدن فیلترینگ برای کاربران ایرانی، در بهترین حالت حدود ۱۶ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان آب خورده است.
بدون شک همچنان بخش بزرگی از کاربران از فیلترشکن‌های رایگان استفاده می‌کنند؛ اما در حداقلی‌ترین حالت ممکن هم چیزی حدود ۲۵ درصد از کاربران سراغ راه‌حل دیگری می‌روند؛ یعنی خرید فیلترشکن. اگر فقط ۲۵ درصد از کاربران از فیلترشکن‌های پولی استفاده کنند، گردش مالی وی‌پی‌ان‌فروش‌ها به بیش از هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان می‌رسد.
فیلترینگ به خیلی‌ها سود رسانده!
هر چند اکثر کاربران تصور می‌کنند بیشتر سود فیلترینگ به جیب فیلترشکن‌فروش‌ها می‌رود، اما حقیقت این است که این بازار بزرگ، باعث سود عظیم اشخاص و شرکت‌های متفاوتی شده است. اگر آمار درآمد فروشندگان فیلترشکن درست باشد، این به‌معنای سود دو تا سه برابری آن‌ها در مقایسه با درآمد عملیاتی شرکت مخابرات ایران است.
هزینه هر گیگابایت ترافیک فیلترشکن در اکثر موارد بسیار بیشتر از هزینه خرید یک گیگابایت اینترنت از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی است و همین موضوع باعث سود بیشتر فروشندگان فیلترشکن در مقایسه با شرکت بزرگی مانند مخابرات ایران می‌شود.
با این حال شرکت‌های مخابراتی هم از فیلترینگ ضرر نکرده‌اند! فروش وی پی ان و بیشتر شدن استفاده کاربران از این ابزار باعث شده کاربران کمتری از ترافیک نیم‌بها استفاده کنند. در کنار این موضوع، با استفاده از وی پی ان، مصرف اینترنت کاربران هم بیشتر می‌شود و در نتیجه شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مخابراتی، سود بیشتری به جیب می‌زنند. درگاه‌های پرداخت بانکی هم که معمولا توسط فروشندگان فیلترشکن مورد استفاده قرار می‌گیرد سود خوبی از این راه به‌دست می‌آورند.
دلیل همه‌چیز به دست آوردن سود بیشتر است؛ مگر این که خلافش ثابت شود!
برای درک بهتر این موضوع، بهتر است یک مثال واقعی بزنیم. اگر تنها نیمی از کاربران برای خرید وی پی ان از روش کارت به کارت استفاده کرده باشند و برای هر پرداخت، ۷۲۰ تومان کارمزد از آن‌ها کم بشود، سودی ۴۰ میلیارد تومانی در یک بازه ۹ ماهه به بانک‌ها می‌رسد.
درگاه‌های واسط خرید اینترنتی، کارمزدهای بیشتری دریافت می‌کنند و در صورت خرید با درگاه بانکی، سود ارائه‌دهندگان این درگاه‌ها چیزی حدود ۱۴ درصد خواهد بود. اگر نیمی دیگر از کاربران از این روش استفاده کنند سودی ۶۳ میلیارد تومانی به ارائه‌دهندگان درگاه پرداخت می‌رسد.
فیلتر شدن اکثر شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های خارجی باعث شده کاربران بدون تحقیق درباره امنیت یک فیلترشکن، سراغ خرید آن بروید و خود را در معرض مشکلات امنیتی قرار دهند.در کنار تمام این موضوع‌ها، بهتر است به یاد داشته باشیم با استفاده از فیلترشکن دیگر خبری از اینترنت نیم‌بها نخواهد بود و برای مثال بسته ۱۰۰ گیگابایتی شما در صورت خاموش نکردن VPN، پنجاه گیگابایت حساب خواهد شد و باید زودتر از موعد سراغ خرید بسته اینترنتی بروید.