7 نمونه دادخواست ممانعت از حق ملک مشاع
در دنیای حقوقی پیچیده امروز مالکیت مشاع یکی از موضوعات پرچالش و رایج است که می‌تونه باعث اختلافات زیادی بین شرکا بشه. وقتی چند نفر به‌صورت مشترک مالک یه ملک منقول یا غیرمنقول باشن بهش مالکیت مشاع می‌گن. این نوع مالکیت با وجود مزایایی مثل سرمایه‌گذاری مشترک ممکنه زمینه‌ساز سوءاستفاده و نقض حقوق شرکا بشه. ممانعت از حق ملک مشاع وقتی اتفاق می‌افته که یکی از شرکا بدون رضایت بقیه مانع استفاده اون‌ها از حقوق مالکانشون بشه؛ عملی که هم غیرقانونیه و هم می‌تونه خسارت‌های جدی به بقیه وارد کنه.
دادخواست ممانعت از حق یه ابزار قانونیه که به شرکای متضرر کمک می‌کنه از حقوقشون دفاع کنن و جلوی اقدامات غیرقانونی شریک متخلف رو بگیرن. تنظیم درست این دادخواست نیاز به آگاهی از قوانین و مهارت نگارش حقوقی داره. تو این مقاله ۷ نمونه دادخواست ممانعت از حق ملک مشاع رو با زبانی ساده و مثال‌های کاربردی بررسی می‌کنیم تا ابعاد این موضوع حقوقی رو بهتر بفهمید.
تعریف حقوقی ملک مشاع و حق مالکیت مشاع
ملک مشاع به مالی می‌گن که مالکیتش به‌صورت مشترک بین چند نفره و سهم هر کدوم جدا نشده یعنی همه تو کل مال شریکن. به عبارتی مالکیت مشاع یعنی شراکت تو خود مال نه فقط منافعش. این مالکیت ممکنه از ارث خرید مشترک یا تقسیم قهری به وجود بیاد.
ماده ۵۷۱ قانون مدنی می‌گه: «شرکت یعنی اجتماع حقوق چند مالک تو یه چیز به‌صورت اشاعه.» یعنی حقوق مالک‌ها تو یه مال به‌صورت پراکنده و غیرقابل تفکیک جمع شده.
حقوق مالکان مشاع:
- انتفاع: هر شریک می‌تونه به نسبت سهم خودش از مال استفاده کنه به شرطی که به حقوق بقیه آسیب نزنه.
- تصرف: حق تصرف دارن ولی نباید حقوق بقیه رو ضایع کنن.
- تقسیم: هر شریک می‌تونه درخواست تقسیم مال مشاع بده.
- انتقال: می‌تونن سهم خودشون رو به یکی دیگه بفروشن.
تکالیف مالکان: - حفظ و نگهداری مال مشاع و مشارکت تو هزینه‌ها به نسبت سهم.
- رعایت حقوق بقیه شرکا و خودداری از کارایی که بهشون ضرر می‌زنه.
ممانعت از حق ملک مشاع: مفهوم مصادیق و مبانی قانونی
ممانعت از حق یعنی یکی از شرکا مانع استفاده بقیه از حقوق مالکانشون بشه. این کار می‌تونه شکل‌های مختلفی داشته باشه:
مصادیق ممانعت:
- تصرف انحصاری: مثلاً یه وارث بعد فوت مورث بدون توافق بقیه تو خونه موروثی ساکن بشه و نذاره بقیه وارد بشن.
- تغییر کاربری: تغییر کاربری ملک (مثلاً از مسکونی به تجاری) بدون رضایت بقیه.
- مزاحمت تو مشاعات: مثل پارک کردن ماشین تو پارکینگ به شکلی که بقیه نتونن استفاده کنن یا گذاشتن وسیله تو راه‌پله.
- جلوگیری از ورود: مثلاً عوض کردن قفل در و ندادن کلید به بقیه.
- تعمیرات بدون رضایت: تغییرات اساسی تو ملک بدون اجازه شرکا.
مبانی قانونی: - ماده ۵۸۳ قانون مدنی: «تصرف تو مال مشترک بدون رضایت بقیه شرکا جایز نیست.»
- ماده ۵۹۱ قانون مدنی: حقوق مالکان به نسبت سهامشونه و کسی نمی‌تونه حقوق بقیه رو نادیده بگیره.
- ماده ۱۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی: تو دعاوی اموال غیرمنقول ارزش خواسته بر اساس ارزش معاملاتی ملک تعیین می‌شه.
- قانون مسئولیت مدنی: اگه ممانعت باعث خسارت بشه شریک متخلف باید جبران کنه.
نمونه‌های دادخواست ممانعت از حق ملک مشاع
۱. ممانعت از ورود به منزل مسکونی موروثی
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و الزام خوانده به رفع ممانعت از ورود به پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک] به انضمام کلیه خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند مالکیت پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی]
۲. تصویر مصدق گواهی انحصار وراثت مرحوم [نام متوفی]
۳. استشهادیه شهود مبنی بر ممانعت خوانده از ورود خواهان
۴. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
احتراماً اینجانب خواهان طبق گواهی انحصار وراثت پیوست یکی از وراث مرحوم [نام متوفی] و مالک مشاعی پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] هستم. متأسفانه خوانده بدون رضایت بنده و سایر وراث ملک رو تصرف کرده قفل درب ورودی رو عوض کرده و مانع ورود من شده. علی‌رغم درخواست‌های مکرر از رفع ممانعت خودداری کرده. این اقدام برخلاف مواد ۵۸۳ و ۵۹۱ قانون مدنی و مصداق ممانعت از حقه. لذا تقاضای رفع ممانعت و الزام خوانده به رفع مانع رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
۲. ممانعت از استفاده از پارکینگ مشاع
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و الزام خوانده به رفع ممانعت از استفاده از پارکینگ مشاع به شماره [شماره پارکینگ] واقع در [آدرس ساختمان] به انضمام خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند رسمی مالکیت واحد آپارتمانی خواهان
۲. تصویر مصدق صورت جلسه مجمع عمومی مالکان ساختمان مبنی بر اختصاص پارکینگ مشاع به واحدهای آپارتمانی
۳. استشهادیه شهود مبنی بر ممانعت خوانده از استفاده خواهان از پارکینگ مشاع
۴. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
با سلام اینجانب خواهان مالک واحد آپارتمانی به شماره [شماره واحد] در ساختمان [نام ساختمان] واقع در [آدرس ساختمان] هستم. طبق صورت‌جلسه مجمع عمومی مالکان (پیوست) پارکینگ شماره [شماره پارکینگ] به‌عنوان پارکینگ مشاع به واحدهای آپارتمانی اختصاص یافته و اینجانب حق استفاده از آن رو دارم. متأسفانه خوانده با پارک خودروی خودش مانع استفاده من شده. این کار برخلاف مواد ۵۸۳ و ۵۹۱ قانون مدنیه. لذا تقاضای رفع ممانعت و الزام خوانده رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
۳. ممانعت از تعمیرات ضروری در ملک مشاع
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و الزام خوانده به اجازه انجام تعمیرات ضروری در ملک مشاع پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک] به انضمام خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند مالکیت ملک مشاع
۲. کارشناسی فنی مبنی بر ضرورت انجام تعمیرات در ملک مشاع
۳. اظهارنامه رسمی مبنی بر درخواست اجازه انجام تعمیرات از خوانده و امتناع وی
۴. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
با سلام اینجانب خواهان مالک مشاعی پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] هستم. به دلیل فرسودگی ملک نیاز به تعمیرات ضروری دارم. با اظهارنامه رسمی از خوانده درخواست اجازه کردم اما ایشون بدون دلیل موجه مانع شدن. این کار برخلاف مواد ۵۸۳ و ۵۹۱ قانون مدنیه و به ملک خسارت می‌زنه. تقاضای رفع ممانعت و الزام خوانده رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
۴. ممانعت از تقسیم ملک مشاع
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و الزام خوانده به همکاری در تقسیم ملک مشاع پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک] به انضمام خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند مالکیت ملک مشاع
۲. اظهارنامه رسمی مبنی بر درخواست تقسیم ملک مشاع از خوانده و امتناع وی
۳. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
با سلام اینجانب خواهان مالک مشاعی پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] هستم. به دلیل اختلافات قصد تقسیم ملک رو دارم. با اظهارنامه رسمی از خوانده درخواست همکاری کردم اما ایشون بدون دلیل موجه امتناع کردن. این کار برخلاف ماده ۵۸۹ قانون مدنیه. تقاضای رفع ممانعت و الزام خوانده به همکاری رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
۵. ممانعت از انتقال سهم مشاع
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و اعلام بطلان اقدام خوانده در ممانعت از انتقال سهم مشاع خواهان در پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک] به انضمام خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند مالکیت ملک مشاع
۲. قرارداد فروش سهم مشاع خواهان به شخص ثالث
۳. اظهارنامه رسمی مبنی بر اطلاع‌رسانی انتقال سهم مشاع به خوانده و مخالفت غیرقانونی وی
۴. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
با سلام اینجانب خواهان مالک مشاعی پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] هستم و قصد فروش سهمم رو داشتم و قرارداد بستم. طبق ماده ۵۸۳ قانون مدنی حق انتقال دارم اما خوانده با تهدید خریدار مانع انتقال شد. این کار برخلاف قانونه. تقاضای رفع ممانعت و اعلام بطلان اقدام خوانده رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
۶. ممانعت از انتفاع از منافع ملک مشاع (اجاره‌بها)
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و الزام خوانده به پرداخت سهم خواهان از اجاره‌بهای ملک مشاع پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] واقع در [آدرس ملک] به انضمام خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند مالکیت ملک مشاع
۲. قرارداد اجاره ملک مشاع (در صورت وجود)
۳. اظهارنامه رسمی مبنی بر مطالبه سهم اجاره‌بها از خوانده و امتناع وی
۴. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
با سلام اینجانب خواهان مالک مشاعی پلاک ثبتی [شماره پلاک ثبتی] هستم. طبق قرارداد اجاره باید سهم من از اجاره‌بها رو بگیرم اما خوانده اجاره رو می‌گیره و سهم منو نمی‌ده. این کار برخلاف مواد ۵۸۳ و ۵۹۱ قانون مدنیه. تقاضای رفع ممانعت و الزام خوانده به پرداخت رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
۷. ممانعت از استفاده از مشاعات آپارتمان (راه‌پله و حیاط)
خواهان: [مشخصات خواهان]
خوانده: [مشخصات خوانده]
خواسته: صدور حکم مبنی بر رفع ممانعت از حق و الزام خوانده به رفع مزاحمت از استفاده از مشاعات آپارتمان (راه‌پله و حیاط) واقع در [آدرس آپارتمان] به انضمام خسارات دادرسی
دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق سند رسمی مالکیت واحد آپارتمانی خواهان
۲. تصویر مصدق قانون تملک آپارتمان‌ها و آیین‌نامه اجرایی آن
۳. استشهادیه شهود مبنی بر ایجاد مزاحمت خوانده در استفاده از مشاعات آپارتمان
۴. در صورت وجود سایر مستندات و مدارک
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]
با سلام اینجانب خواهان مالک واحد آپارتمانی به شماره [شماره واحد] در ساختمان [نام ساختمان] هستم. طبق قانون تملک آپارتمان‌ها حق استفاده از راه‌پله و حیاط رو دارم اما خوانده با گذاشتن وسایل تو راه‌پله و ایجاد مزاحمت مانع شده. این کار برخلاف مواد ۵۸۳ و ۵۹۱ قانون مدنیه. تقاضای رفع ممانعت و الزام خوانده رو دارم.
با احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[تاریخ و امضاء]
نکات مهم در دعاوی ممانعت از حق
- جمع‌آوری مدارک: سند مالکیت گواهی انحصار وراثت اظهارنامه و استشهادیه رو آماده کن.
- تنظیم دقیق: دادخواست رو با استناد به مواد قانونی درست بنویس.
- اظهارنامه: قبل از دادخواست اظهارنامه رسمی بفرست.
- مشاوره حقوقی: با یه وکیل کیفری خوب در ایران وکلا مشورت کن.
- مرور زمان: سریع اقدام کن تا حق دعوات از بین نره.
- صلح و سازش: اگه می‌تونی با مذاکره یا شوراهای حل اختلاف مشکل رو حل کن.
نتیجه‌گیری
ممانعت از حق ملک مشاع یه چالش بزرگ تو مالکیت مشاعه که می‌تونه باعث دعواهای حقوقی بشه. قانون ابزارهایی مثل دادخواست ممانعت از حق رو برای حمایت از شرکا پیش‌بینی کرده. تنظیم درست دادخواست نیاز به دانش حقوقی داره. تو این مقاله ۷ نمونه دادخواست رو با مثال آوردیم تا موضوع روشن‌تر بشه.
با توجه به پیچیدگی این دعاوی پیشنهاد می‌کنیم حتماً با یه وکیل کیفری خوب در ایران وکلا مشورت کنید. برای پیدا کردن وکیل مناسب می‌تونید به لینک زیر مراجعه کنید.
سؤالات رایج
- نیاز به سند رسمی دارم؟
بله سند رسمی برای اثبات مالکیت لازمه. - اگه شریک هم ادعای حق کنه چی؟
دادگاه اول مالکیت رو بررسی می‌کنه بعد حکم می‌ده. - می‌تونم همزمان تقسیم هم بخوام؟
بله دادگاه اول ممانعت رو حل می‌کنه بعد به تقسیم می‌رسه.