کرم آسکاریس چیست + معرفی 7 روش موثر پیشگیری و درمان آن

ابتلا به نوعی انگل از خانواده نماتودها به نام کرم آسکاریس باعث عفونت دستگاه گوارش می‌شود. نماتودها شامل گروه زیادی از انگل‌های روده‌ای مانند تریکوریس تریکیورا، ژیاردیا و آمیبیاز هیداتیدوز هستند که روده کوچک و روده بزرگ را درگیر می‌کنند. انگل آسکاریس از شایع‌ترین انواع کرم روده بوده که روده و ریه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

فرد مبتلا به کرم آسکاریس، علائمی همچون حالت تهوع، درد شکم مبهم و درد معده، سوءهاضمه، یبوست یا اسهال و وجود کرم در مدفوع را تجربه می‌کند. دکتر گوارش، با بررسی این علائم، برای ارزیابی دقیق‌تر، آزمایش مدفوع، آندوسکوپی، کولونوسکوپی و گاهی بیوپسی روده را تجویز خواهد کرد. مبندازول و آلبندازول، موثرترین داروها برای درمان کرم آسکاریس هستند. در کنار درمان دارویی آلودگی‌های انگلی، رعایت بهداشت فردی و عدم مصرف آب و غذای آلوده برای جلوگیری از ابتلای مجدد به آسکاریازیس ضرورت دارد.

کرم آسکاریس یا آسکاریازیس چیست؟

کرم آسکاریس همان عامل بیماری آسکاریازیس، نوعی انگل روده‌ای‌ست که به گروه نماتودها یا کرم‌های لوله‌ای تعلق دارد. این انگل، به‌طور معمول، با استقرار در دستگاه گوارش انسان و روده کوچک، باعث عفونت می‌شود. انسان‌ها با خوردن تخم‌های آلوده آسکاریس موجود در آب یا غذای آلوده، به انگل آسکاریس مبتلا خواهند شد. پس از ورود تخم‌ها به روده، لاروها به ریه‌ها مهاجرت می‌کنند.

علائم ابتلا به کرم آسکاریس در نقاط مختلف بدن چگونه ظاهر می‌شوند؟

کرم آسکاریس، از خانواده کرم‌های گرد است که در نقاط مختلف بدن، علائم متفاوتی ایجاد می‌کند. علائم این عفونت بسته به محل حضور کرم آسکاریس در بدن متفاوت خواهد بود. در ادامه، به شایع‌ترین علائم کرم آسکاریس در نقاط مختلف بدن اشاره کرده‌ایم:

• ریه‌ها؛ ابتلا به سندرم لوفلر و ظهور علائمی همچون سرفه مداوم، تنگی نفس و خس‌خس سینه در اثر مهاجرت انگل آسکاریس از طریق خون به ریه‌ها
• روده‌ها؛ ظهور علائم گوارشی مانند درد شکمی، تهوع، استفراغ، اسهال و در موارد شدیدتر انسداد روده در اثر برگشتن لاروها از ریه به روده و تبدیل شدن به کرم‌های بالغ، همچنین ظهور علائمی همچون کاهش وزن و سوءتغذیه به دلیل تعداد زیاد کرم‌های آسکاریس
• سایر نقاط بدن؛ در موارد نادر، ظهور علائمی در سایر اندام‌های بدن مانند کبد، مغز یا کلیه‌ها به دلیل حمله کرم آسکاریس به این نواحی همچون درد شکمی، تب، التهاب عمومی بدن، آسیب به بافت‌های بدن و در موارد شدیدتر مشکلات سیستمیک و تهدیدکننده زندگی

در صورت عدم درمان کرم آسکاریس، عفونت شدید ناشی از آن به عوارض جدی مانند انسداد روده، پانکراتیت یا التهاب کیسه صفرا منجر خواهد شد که نیاز به مداخلات فوری پزشکی دارد. در این شرایط، حتما باید به دکتر گوارش مراجعه کنید تا درمان لازم انجام گیرد.

علائم کرم آسکاریس در روده

علائم کرم آسکاریس در روده، شدت عفونت و تعداد کرم‌های موجود، بستگی دارد. برخی از علائم شایع انگل آسکاریس شامل موارد زیر هستند:

• درد شکم؛ یکی از شایع‌ترین علائم، احساس درد مبهم، متناوب یا مداوم در ناحیه شکم، به‌ویژه در ناحیه اطراف ناف خواهد بود.
• تهوع و استفراغ؛ بیمار مبتلا به کرم آسکاریس، دچار حالت تهوع و در برخی موارد استفراغ می‌شود، به‌ویژه هنگامی که تعداد کرم‌ها زیاد باشد.
• کاهش وزن و سوءهاضمه؛ وجود کرم‌های آسکاریس در روده، به‌ویژه در کودکان، با کاهش جذب مواد مغذی، کاهش وزن، ضعف و سوءتغذیه را در پی دارد.
• اسهال یا یبوست؛ بیمار، با توجه به نحوه تاثیر کرم‌ها بر حرکات روده، اسهال یا یبوست را تجربه خواهد کرد.
• انسداد روده؛ علائمی همچون درد شدید، تورم شکم و ناتوانی در دفع گاز یا مدفوع به دلیل تعداد زیاد کرم‌ها در روده و انسداد روده ظاهر می‌شوند. این علائم نشان‌دهنده حالت اورژانسی هستند و به درمان فوری نیاز دارند.
• حرکت کرم در مدفوع؛ در برخی موارد، مشاهده کرم‌های آسکاریس در مدفوع و خونریزی همراه با مدفوع، ناشی از وجود عفونت هستند.

گاهی، علائم کرم آسکاریس در روده، به مرور زمان شدت یافته و به درمان دارویی و در موارد شدید‌تر مداخلات جراحی نیاز خواهد داشت.

متخصص گوارش و کبد پزشکی است که به بررسی مشکلات و بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش و کبد می‌پردازد. پزشکان متخصص در حیطه گوارش به مشکلات اندام‌هایی توجه دارند که در فرایند بلع و دفع کاربرد پیدا می‌کنند. سیستم صفراوی بدن هم که صفرا و آنزیم‌های گوارشی را به روده‌ها می‌رساند، از سوی دکتر گوارش و کبد مورد مطالعه قرار می‌گیرد. پزشکان با تخصص در این زمینه، امکان استفاده از روش‌های متنوعی مانند کولونوسکوپی جهت تشخیص وضعیت بیماران را پیدا می‌کنند. با آگاهی از اینکه تخصص گوارش چیست و چه حیطه‌هایی را پوشش می‌دهد، در زمان بروز مشکلات مربوط به آن می‌توانید به‌موقع به متخصص مراجعه کنید.

درمان کرم آسکاریس ریه چگونه انجام می‌شود؟

درمان کرم آسکاریس در ریه‌ها، مصرف داروی کرم آسکاریس همراه با درمان‌های حمایتی خواهد بود؛ زیرا لاروهای آسکاریس به‌طور طبیعی پس از گذراندن مرحله ریوی به روده‌ها بازمی‌گردند. متخصص گوارش، در صورت بروز علائم شدید یا ناراحت‌کننده، اقدامات زیر را توصیه خواهد کرد:

درمان دارویی ضدانگل؛ مصرف آبندازول و مبندازول برای از بین بردن کرم‌های بالغ، کنترل تعداد لاروها و کاهش علائم ریوی

کورتیکواستروئیدها؛ تجویز کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب و علائم مانند خس‌خس سینه و سرفه در صورت ظهور علائم ریوی شدید مانند تنگی نفس شدید یا واکنش‌های آلرژیک قابل‌توجه

درمان‌های حمایتی؛ همچون مصرف مسکن‌ها و تب‌برها، داروهای ضدسرفه و استفاده از اسپری‌های استنشاقی برای تسهیل تنفس

رعایت بهداشت و پیگیری درمان پس از گذشت مرحله ریوی و بازگشت لاروها به روده، برای نابودی کرم‌های بالغ ضروری است. درمان کرم آسکاریس در مرحله ریوی، باید تحت نظر پزشک انجام شود تا عفونت ناشی از انگل آسکاریس کاملا از بین برود.

چگونه از ابتلا به کرم آسکاریس پیشگیری کنیم؟

پیشگیری از ابتلا به کرم آسکاریس شامل رعایت مجموعه‌ای از اصول بهداشتی و اقدامات پیشگیرانه است که به کاهش خطر عفونت کمک می‌کند. موثرترین روش‌های پیشگیری از انگل آسکاریس، شامل موارد زیر هستند:

• رعایت بهداشت فردی؛ شست‌وشوی دقیق دست‌ها با آب و صابون قبل از غذا خوردن، پس از استفاده از توالت و بعد از تماس با خاک، کوتاه نگه داشتن و تمیز کردن ناخن‌ها برای جلوگیری از تجمع تخم‌های انگل
• مصرف آب آشامیدنی سالم؛ استفاده از آب آشامیدنی سالم و تصفیه شده، جوشاندن آب در مناطق محروم از آب سالم و اجتناب از مصرف آب از منابع ناشناس یا غیرمطمئن
• بهداشت مواد غذایی؛ شست‌وشوی کامل میوه‌ها و سبزیجات قبل از مصرف به‌ویژه میوه‌های خام، پختن کامل غذاها، به‌خصوص گوشت‌ها و سبزیجات، برای نابودی هرگونه تخم انگل احتمالی
• دفع بهداشتی مدفوع؛ استفاده از توالت‌های بهداشتی و دفع صحیح مدفوع برای جلوگیری از آلودگی محیط با تخم‌های کرم آسکاریس به‌ویژه در مناطق محروم از سیستم دفع فاضلاب مناسب
• استفاده از کفش در بیرون از منزل؛ جلوگیری از تماس مستقیم پا با خاک‌های آلوده به تخم‌های آسکاریس با پوشیدن کفش در بیرون از خانه
• آموزش و آگاهی‌بخشی؛ افزایش آگاهی در جوامع محروم‌تر، به‌ویژه در مناطق روستایی و نیمه‌گرمسیری درباره روش‌های پیشگیری و اهمیت بهداشت فردی و محیطی، همچنین آموزش کودکان در مدارس درباره اهمیت شست‌وشوی دست‌ها و رعایت بهداشت
• کنترل و درمان عفونت‌های موجود؛ درمان دوره‌ای در جوامع با شیوع بالا با داروهای ضدانگل برای کاهش بار انگل‌ها و قطع زنجیره انتقال و پیگیری و درمان افراد مبتلا به کرم آسکاریس برای جلوگیری از انتشار عفونت به دیگران

این اقدامات پیشگیرانه، به شکل قابل‌توجهی خطر ابتلا به آسکاریازیس را کاهش داده و سلامت عمومی را بهبود می‌بخشند.

برای درمان کرم آسکاریس به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای درمان کرم آسکاریس، بهترین گزینه دکتر گوارش خواهد بود. انگل آسکاریس با درگیر کردن روده، باعث ظهور علائم متعدد گوارشی می‌شود. درد شکمی مبهم، خارش مقعد، حالت تهوع، وجود کرم در مدفوع، بی‌قراری در کودکان و گاهی تب از این علائم هستند.

دکتر گوارش، به کمک این علائم و ارزیابی‌های دقیق‌تر پزشکی با انجام آزمایش مدفوع، آندوسکوپی و کولونوسکوپی ابتلای فرد به کرم آسکاریس را تشخیص خواهد داد. این متخصص، پس از شناسایی انگل‌های روده‌ای با تجویز مبندازول و آلبندازول برای درمان کرم آسکاریس اقدام می‌کند. البته، برای جلوگیری از ابتلای مجدد به کرم روده آسکاریس، رعایت بهداشت فردی و محیطی ومصرف آب و غذای سالم بسیار ضروری است.

تشخیص و درمان بیماری‌های گوارشی و اختلالات مرتبط با معده، کبد، پانکراس، روده کوچک و بزرگ، مجرای صفراوی و مری از وظایف متخصص گوارش و کبد است. این متخصص با استفاده از روش‌های تشخیصی مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی معده، سونوگرافی و آزمایش خون، بیماری‌هایی مانند زخم معده، اسپاسم مری، رفلاکس معده، سندرم روده تحریک‌پذیر، ورم معده، کولیت روده، هپاتیت ویروسی، اسهال، سنگ کیسه صفرا، سیروز کبدی، سرطان کبد، کبد چرب و نارسایی کبدی را تشخیص داده و درمان می‌کند.

بیماری‌هایی مانند سرطان معده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونت‌های گوارشی نیز از دیگر مواردی هستند که توسط دکتر متخصص گوارش و کبد بررسی و درمان می‌شوند. این متخصصان با دقت و تخصص خود به بررسی و مدیریت بیماری‌های پیچیده گوارشی پرداخته و به بیماران خود کمک می‌کنند تا سلامت خود را بازیابند.پ اگر با مشکلات گوارشی یا کبدی روبرو هستید، مراجعه به یک متخصص گوارش و کبد ضروری است. شما می‌توانید با مراجعه به سایت نوبت دهی دکتردکتر    (drdr.ir)ضمن آشنایی با کرم آسکاریس و بیماری های گوارشی ، نوبت بهترین متخصصان گوارش و کبد را گرفته و بیماری خود را درمان نمایید.