آمپول ضد بارداری چیست و چگونه باعث جلوگیری از بارداری می شود؟
یکی از روشهای طولانیمدت و موثر جلوگیری از بارداری، استفاده از آمپول ضدبارداری است. تزریق آمپول ضدبارداری در درجه اول باعث آزاد شدن هورمون پروژسترون و توقف تخمکگذاری میشود. عوارض رایج آمپول جلوگیری از بارداری شامل تغییر در چرخه قاعدگی، افزایش وزن، سردرد، کاهش میل جنسی، آکنه و در برخی موارد کاهش تراکم استخوان است.
برای تزریق آمپول ضد بارداری به دکتر زنان مراجعه میکنید. پزشک متخصص نیز با بررسیهای لازم، امکان تزریق این دارو برای شما را ارزیابی میکند.
آمپول ضدبارداری چیست و چه کاربردی دارد؟
آمپول ضدبارداری یکی از روش های جلوگیری از بارداری است. تزریق آمپول ضد بارداری توسط متخصص زنان انجام میشود. این آمپول حاوی هورمونی به نام پروژستین است که عملکردی مشابه هورمون طبیعی پروژسترون در بدن دارد. تاثیر هورمونها بر بدن باعث توقف تخمکگذاری، ایجاد تغییراتی در رحم و جلوگیری از لانهگزینی میشود. این روش به دلیل راحتی استفاده و اثربخشی بالا، مورد توجه بسیاری از زنان قرار گرفته است. بااینحال، از عوارض آمپول جلوگیری از بارداری نمیتوان غافل شد و استفاده از آن نیاز به مشاوره با پزشک متخصص دارد.
عملکرد و میزان موفقیت آمپول ضدبارداری چقدر است؟
آمپول ضدبارداری از روشهای هورمونی جلوگیری از بارداری است. این آمپول با ایجاد تغییرات هورمونی از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری میکند. نحوه عملکرد آن برای این پیشگیری شامل موارد زیر میشود:
- با آزاد کردن مداوم هورمون پروژسترون، روی غده هیپوفیز اثر میگذارد و باعث توقف خروج تخمک از تخمدان میشود.
- علاوهبراین، برای محافظت بالاتر در برابر بارداری، مخاط دهانه رحم را نیز غلیظ میکند. بااینکار، امکان حرکت اسپرم در دهانه رحم و رسیدن آن به تخمک تا حد زیادی کاهش پیدا میکند.
- همچنین، با نازک کردن دیواره داخلی رحم، حتی در صورت رسیدن اسپرم به تخمک، امکان لانهگزینی تخمک بارورشده کاهش پیدا میکند.
میزان موفقیت آمپول ضد بارداری 99.8% است، به این شرط که تزریق به موقع و به درستی انجام شود. در صورت رعایت نکردن زمان تجدید تزریق، احتمال بارداری ناخواسته وجود دارد. آمپول ضد باروری مردان نیز با استفاده از هورمون تستوسترون به طور موقت جلوی تولید اسپرم را میگیرد. این روش نیز میتواند در جلوگیری از بارداری خانمها موثر باشد. البته میزان تاثیر این روش و همچنین انجام دادن یا ندادن آن باید توسط پزشک متخصص بررسی شود.
چقدر طول میکشد تا اثربخشی آمپول ضدبارداری مشخص شود؟
قبل از تزریق آمپول ضدبارداری باید تست بارداری دهید و پزشک زنان فشار خون و معاینه کلی را برای شما انجام دهد. آمپول ضدبارداری روی بازو یا باسن تزریق می شود. بعد از تزریق از ماساژ محل تزریق خودداری کنید. پزشک بعد از تزریق آمپول، ممکن است به شما پیشنهاد دهد تا 7 روز از دیگر روشهای پیشگیری از بارداری مثل کاندوم استفاده کنید. در دوره های تزریق بعدی دیگر نیازی به استفاده از روش پیشگیری ثانویه نخواهید داشت. زمان اثربخشی آمپول ضدبارداری به نوع آمپول و زمان تزریق بستگی دارد:
- اگر آمپول در 5 روز اول چرخه قاعدگی تزریق شود، اثربخشی آن فوری است و از همان زمان تزریق محافظت ایجاد میکند.
- اگر در زمان دیگری از چرخه قاعدگی تزریق شود، معمولا 7 روز طول میکشد تا اثربخشی کامل اتفاق بیفتد.
- آمپول یک ماهه، حدود 28 تا 30 روز اثربخشی دارد
- اثربخشی آمپول سه ماهه، 12 هفته (3 ماه) است.
برای اطمینان از اثربخشی آمپول، باید تزریقها طبق برنامه زمانی مشخص تکرار شوند.
تشخیص و درمان اختلالات سیستم تولید مثل زنان، مشاوره جنسی و بارداری، تخصص دکتر زنان و زایمان است. از مهمترین وظایف دکتر زنان میتوان به مراقبتهای پیش و بعد از زایمان، مراقبتهای پس از زایمان، مدیریت درد زایمان و مشاوره باروری اشاره کرد. متخصص زنان و زایمان به درمان بیماریهایی مثل عفونتهای زنان، اندومتریوز، پولیپ رحم، فیبروم رحم، پرهاکلامپسی، سندروم تخمدان پلیکیستیک میپردازد. در صورت ابتلا به این بیماریها، برای اخذ نوبت دکتر زنان میتوانید از نوبت دهی دکتر زنان و زایمان در سایت دکتردکتر استفاده کنید.
نحوه و زمان تزریق آمپول جلوگیری از بارداری چگونه است؟
زمان مناسب برای تزریق آمپول ضدبارداری و اثربخشی آن به شرایط فرد بستگی دارد. اگر باردار نیستید، میتوانید در هر زمانی از چرخه قاعدگی آمپول را تزریق کنید. اما تزریق آن در 5 روز اول چرخه قاعدگی، به سرعت از بارداری جلوگیری میکند. اگر آمپول در روزهای دیگر تزریق شود، تا یک هفته بعد از تزریق باید از روشهای دیگر پیشگیری مثل کاندوم استفاده کنید. خانمهایی که زایمان کردهاند و شیرده نیستند، هر زمان میتوانند برای تزریق آمپول اقدام کنند. تزریق آمپول ضدبارداری در این شرایط و 21 روز بعد از زایمان باعث جلوگیری فوری از بارداری میشود. در صورتی که بعد از 21 روز تزریق انجام شود، تا مدت 7 روز باید از روشهای دیگر جلوگیری از بارداری استفاده شود. تزریق آمپول برای زنانی که بعد از زایمان، شیردهی دارند، باید بعد از 6 هفته از زایمان انجام شود.
تزریق آمپول ضدبارداری برای زنان بلافاصله بعد از سقط جنین، به صورت فوری از بارداری جلوگیری میکند. درصورتیکه تزریق آمپول بعد از 5 روز از سقط باشد، تا 7 روز باید از روشهای دیگر ضد بارداری استفاده شود. استفاده از آمپول ضدبارداری بعد از رابطه به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری اضطراری موثر نیست.
چه افرادی نباید از آمپول ضدبارداری استفاده کنند؟
استفاده از آمپولهای ضد بارداری در بعضی شرایط و برای برخی از افراد مجاز نیست. ازجمله این شرایط و افراد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افراد باردار؛ استفاده از این آمپول در افراد باردار ممنوع است.
- کسانی که تصمیم به بارداری در آینده نزدیک دارند؛ استفاده از آمپول ضدبارداری برای افرادی که قصد دارند در مدت 1 تا 2 سال آینده بادارند شوند، شاید مناسب نباشد.
- افرادی با سابقه ابتلا به بیماریهای خاص؛ استفاده از این آمپول برای افرادی با بیماریهای خاص مثل سرطان سینه، سکته مغزی، لخته خون، بیماریهای کبدی و افسردگی مناسب نیست.
- حساسیت به آمپول ضد بارداری؛ برخی افراد ممکن است به این آمپولها حساسیت داشته باشند.
در صورت ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و خونریزی واژینال غیرطبیعی، این مورد را به پزشک خود اطلاع دهید. او میتواند با توجه به شرایط شما بهترین روش پیشگیری از بارداری را پیشنهاد دهد.
آمپول ضدبارداری توسط چه پزشکی تزریق میشود؟
برای تزریق آمپول ضدبارداری به دکتر زنان مراجعه میکنید. قبل از تزریق آمپول ضدبارداری، پزشک ابتدا معاینه کلی و سنجش فشار خون را انجام میدهد. او با این کار میتواند از مناسب بودن یا نبودن این روش پیشگیری از بارداری برای شما اطمینان حاصل کند. همچنین، پزشک متخصص میتواند در مورد عوارض آمپول جلوگیری از بارداری نیز اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهد. مهمتر از همه اینکه متخصص زنان میتواند در صورت نامناسب بودن آمپول ضد بارداری برای شما، بهترین روش جایگزین را پیشنهاد دهد.
تخصص زنان و زایمان، تخصصی است که مراقبتهای پزشکی و جراحی را در دوران قبل از بارداری، بارداری، زایمان و دوره پس از آن ارائه میدهد. فعالیت متخصص زنان و زایمان شامل موارد و حیطههای زیر میشود:
- استفاده از سونوگرافی، آزمایش خون، آزمایش ادرار و سایر ابزارها برای نظارت بر بارداری
- مدیریت زایمان، از جمله القای زایمان، موارد اضطراری و تجویز
- داروهای مناسب
- غربالگری، معاینات و تستهای آزمایشگاهی قبل از تولد بچه
- ارائه مراقبتهای پس از عمل جراحی سزارین یا طبیعی تا شش هفته پس از آن
- بررسی اندازه، رشد و موقعیت بچه در رحم
- تشخیص نقایص مادرزادی
اگر بخواهیم بهطور دقیقتر بررسی کنیم که تخصص زنان و زایمان چیست، باید بگوییم که در این حوزه به امور مربوط به مراقبتهای دوران بارداری رسیدگی میشود و عملهای جراحی زنان مانند سزارین، توسط دکتر زنان و زایمان انجام میشود.
برگرفته از مجله سلامت دکتردکتر(https://drdr.ir/mag/)