کنایه علی مطهری به جوانانی که انقلاب را انکار می‌کنند
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، رونمایی از کتاب «پسر آشیخ محمود» در حالی با حضور جمعی از چهره‌های سیاسی و همچنین فرماندهان دوران دفاع مقدس در محل موسسه ایران برگزار شد که عمده سخنرانان این مراسم از حسین علایی، نویسنده این اثر به‌عنوان یکی از راویان صادق وقایع انقلاب و همچنین دوران جنگ تحمیلی یاد کردند.
کتاب «پسر آشیخ محمود» دربردارنده خاطرات و بخشی از تاریخ شفاهی معاصر کشورمان است که به همت مؤسسه انتشاراتی ایران به چاپ رسیده و چاپ نخست آن طی روزهای اخیر در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
** کنایه علی مطهری به جوانانی که انقلاب را انکار می‌کنند
علی مطهری، نماینده اسبق مجلس به عنوان نخستین سخنران با اشاره به اینکه اگر جوانان امروز می‌دانستند که چه زحماتی صرف برقرار ماندن کشورمان طی دهه‌های گذشته کشیده شده برخی آن را انکار نمی‌کردند، گفت: آشنایی من و حسین علایی به سال‌های تحصیل در دانشکده فنی دانشگاه تبریز برمی‌گردد، هر دو مکانیک می‌خواندیم. البته او دو سال از من جلوتر بود.
نکته‌ای که از همان سال‌های دانشجویی درباره علایی برای من جالب بود طریقی است که در طی مسیر سالم و به دور از انحراف در پیش گرفته بود.
سرنگونی شاه هدف مشترک همه گروه‌ها در آن بحبوحه انقلاب بود، از کمونیست‌ها گرفته تا مجاهدین خلق. با این حال باقی ماندن در مسیر سالم، کار دشواری محسوب می‌شد که علایی در برقرار ماندن در آن موفق عمل کرد. راه درست را به خوبی تشخیص می‌داد و حتی نگران بود که زحمت توده مردم به نفع گروهک‌های مذکور تمام نشود!
علایی حوادث دانشگاه تبریز در وقایع پیش از پیروزی انقلاب را به خوبی رهبری می‌کرد، هرچند که به همین خاطر نیز بارها بازداشت شد. ای کاش تا چنین افرادی هنوز در قید حیات هستند قدرشان را بدانیم، ما از وجود افراد بسیاری همچون شهید قاسم سلیمانی برخوردار هستیم اما متأسفانه تا زنده هستند توجهی که باید را به خدمات آنان به خرج نمی‌دهیم.
** باچالش تحریف تاریخ روبه‌رو هستیم
دیگر سخنران این آیین رونمایی سیدرضا صالحی امیری وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی بود؛ او برپایی این مراسم و انتشار کتاب «پسر آشیخ محمود» را اتفاق مهمی خواند و گفت: به قول استاد شفیعی کدکنی ما حافظه تاریخی نداریم؛ نقصی که قابل کتمان نیست و هیچ توجیهی هم درباره‌اش نمی‌توان پذیرفت. تاریخ شفاهی راهی برای کشف حقیقت ایران‌زمین و در حکم نورافکنی برای روشن شدن وقایعی است که بر ایران گذشته. کمک به ثبت آن نیاز امروز نسل جوان و فردای سرزمین‌مان، بویژه در شرایط امروز است که با چالش‌های مختلفی در راستای تحریف تاریخ روبه‌رو هستیم. در راه ثبت تاریخ ما به وجود افرادی همچون علایی نیاز داریم که در راه مکتوب کردن دیده‌ها و تجربیات خود همچون یک قاضی بی‌طرف رفتار می‌کند.
صالحی امیری، علایی را هم مصداقی در فردی دانست که اخلاق و صداقت همواره یکی از معیارهای اصلی زندگی حرفه‌ای او بوده و همچنین نظیر دیگر سخنرانان این مراسم ،نویسنده کتاب «پسر آشیخ محمود» را از معدود راویان صادق سال‌های انقلاب و جنگ خواند. صالحی امیری با توجه به ویژگی‌هایی که می‌توان برای علایی برشمرد درباره این گفت که اگر انتخاب نام کتاب دست او بود حتماً آن را «مقاومت در مسیر منافع ملت» می‌گذاشت.
** جامعه‌ای که تاریخ شفاهی خود را فراموش کرده و از دست بدهد هم با مشکلات متعددی روبه‌رو میشود
محسن حاجی میرزایی، وزیر اسبق آموزش و پرورش در ابتدا بابت انتشار کتاب «پسر آشیخ محمود» از حسین علایی و انتشارات روزنامه ایران تشکر کرد و گفت: همان‌قدر که اگر ما آدم‌ها حافظه‌مان را از دست بدهیم در گذران زندگی و حتی پیدا کردن آدرس خانه‌مان دچار مشکل می‌شویم، جامعه‌ای که تاریخ شفاهی خود را فراموش کرده و از دست بدهد هم با مشکلات متعددی روبه‌رو میشود.
او در ادامه اشاره مختصری هم به سابقه آشنایی‌اش با حسین علایی کرد و افزود: سال 58 بود که برای انجام مأموریتی عازم آذربایجان شدم؛ علایی آن زمان تشکلی دانشجویی داشت که از طریق آن موفق به انجام کارهای لازم شدم. نام علایی به برهه‌های مختلفی از تاریخ کشورمان گره خورده، از وقایع قبل از انقلاب گرفته تا سال‌های جنگ تحمیلی و… آنچنان که اگر خواهان مطالعه درباره جنبش‌های دانشجویی انقلابی در کشورمان باشیم محال است که ضرورتی در مراجعه به فعالیت‌های علایی پیدا نکنیم.» به گفته حاجی میرزایی، استکبارستیزی را در دهه‌های گذشته می‌توان جزو خطوط روشن فعالیت‌های علایی به شمار آورد و در پایان تأکید کرد که در ثبت تاریخ شفاهی از ابتلا به نگرش‌های جناحی باید پرهیز کرد.
** به امید بخشی بیش از هر زمان دیگری نیاز است
تیمسار عباس محتاج، فرمانده اسبق نیروی دریایی ارتش و استاندار قم با اشاره به سابقه دوستی دیرینه‌اش با علایی گفت: سردار علایی بی‌تردید از فرماندهان شجاع دوران جنگ تحمیلی بود و با حضور در صحنه‌های مختلفی از این نبرد نقش مهمی در دفاع مقدس ایفا کرد. هرچند که من معتقدم با اینکه نمی‌توان منکر شجاعت وی در صحنه نبرد شد اما آن‌چیزی که به شخصه برای خودم درباره او خودنمایی می‌کند این است که بیش از آن که‌حسین علایی را مرد جنگ بخوانیم، باید او را مرد صلح و مهربانی دانست. آنچنان که هر گاه نیازی به برقراری ارتباط و دوستی بود معمولاً کار را به وی می‌سپردند.
تیمسار محتاج در پایان تأکید کرد که جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری به امیدبخشی نیاز دارد، به افرادی که بتوانند همچون علایی صلح و دوستی را برقرار کنند.
کاظم میرولد، رئیس اسبق دیوان محاسبات سابقه آشنایی‌اش با علایی را سال 53 و در زمان تحصیل در دانشگاه تبریز عنوان کرد؛ او گفت: با اینکه سابقه‌ای دیرینه در آشنایی داریم اما بنای صحبت درباره شخصیت ایشان را ندارم. با این حال من هم بر نقش علایی در جنبش‌های دانشجویی تبریز تأکید دارم. سال 54 شاهد وقوع کار مهمی در این دانشگاه بودیم که آن انتقال فعالیت‌های دانشجویی و تظاهرات به ماجرای پانزده خرداد بود. حتی شاید بتوان این دانشگاه را از نخستین دانشگاه‌هایی دانست که نام امام راحل و پانزده خرداد در تظاهرات خود مطرح کردند.
وی نکاتی هرچند مختصر نیز درباره «پسر آشیخ محمود» گفت و تأکید کرد که اگر خواهان اثرگذاری کتاب‌های اینچنینی بر نسل جوان هستیم باید زندگی کردن با کتاب‌ها را به آنان بیاموزیم.
** کتابی برای پاسخ به پرسش‌های تاریخی
علی ربیعی سخنگوی دولت یازدهم و دوازدهم، انتشار این کتاب را از ابعاد مختلفی از جمله پاسخ جامعه امروز به برخی سؤالات مفید دانست؛ پرسش‌هایی همچون چرا وارد جنگ تحمیلی شدیم و دلیل پذیرش قطعنامه از سوی ایران چه بود.
به گفته ربیعی مطالعه این کتاب حتی از جهت دستیابی به پاسخ این سؤال که ما چه شدیم و چرا به جایگاه فعلی‌مان رسیده‌ایم هم اثر خواندنی محسوب میشود.
حسین علایی، نویسنده کتاب «پسر آشیخ محمود» آخرین سخنران این مراسم بود که در سخنانی از حاضران در این آیین رونمایی و از سویی مؤسسه انتشاراتی ایران بابت نشر بی‌کم و کاست نوشته‌اش تشکر کرد و گفت: خوشبختانه حتی یک کلمه هم از کتاب در روند انتشار آن عوض نشد. حدود یک دهه قبل گام‌های نخست انتشار این کتاب با مصاحبه‌هایی که به همت مرکز اسناد انقلاب انجام شد خورد. اما نتیجه کار مقبول نشد، بنابراین تصمیم گرفتم خودم تألیف کتاب را شروع کنم.
به گفته علایی این کتاب در دو جلد تألیف شده که جلد دوم آن نیز آماده است؛ در جلد نخست به وقایع پیش از انقلاب، پیروزی انقلاب و سال‌های جنگ پرداخته شده و جلد دوم هم دربردارنده وقایع جنگ تا دوران حاضر است.
او بهره‌مندی از یادداشت‌های روزانه را اقدامی مناسب برای آنهایی دانست که در مشاغل اینچنینی حضور دارند و درصدد تألیف دیده‌ها و تجربیات خود در آینده هستند چراکه از این طریق احتمال وقوع اشتباه به دنبال فراموشی کاهش زیادی پیدا می‌کند.