تفاوت سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم و جدید

همه می‌دانیم که خرید طلا آنلاین و انواع سکه طلا در ایران بیشتر برای سرمایه‌گذاری کاربرد دارد. یعنی اغلب مردم برای حفظ ارزش پول خود سراغ خرید انواع سکه طلا می‌روند تا با افت ارزش ریال، سرمایه آنها کم نشود. اما سرمایه‌گذاری فقط یکی از کاربردهای سکه بوده و در کشور ما برای تعیین مهریه و هدیه دادن هم از انواع سکه بهار آزادی استفاده می‌شود. اما از آنجا که سکه انواع مختلفی دارد و نام‌های متعددی برای آن به گوشمان می‌خورد، ما در این مطلب از جواهر فروشی مشهد تصمیم گرفتیم تا تمام سؤالات احتمالی شما را در باب سکه پاسخ دهیم. این که مثلاً سکه بهار آزادی چیست و چه فرقی با سکه امامی دارد؟

سکه بهار آزادی چیست؟

به تمامی سکه‌هایی که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند، سکه بهار آزادی یا سکه طرح قدیم می‌گویند. در اولین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، سکه‌های طلا منقش به نام حضرت علی (ع) و عبارت «بانک ملی ایران» در یک‌طرف و تصویر حرم امام رضا (ع) و عبارت «اولین بهار آزادی» در طرف دیگر ضرب شد. در آن زمان سکه ۲.۵ بهار و ۵ بهار هم با همین طرح وجود داشت.

سکه امامی چیست؟

بعد از فوت امام خمینی، سکه‌های یادبودی با تصویر امام ضرب شدند و عبارت «اولین بهار آزادی» هم به «بهار آزادی» تغییر کرد. یعنی کلمه «اوّلین» از آن حذف شد. بعد از آن، به جای بانک ملی، بانک مرکزی متولی ضرب این سکه‌ها شد. این سکه‌ها با نام امامی معروف شدند. به طور کلی، به سکه‌هایی که بعد از سال ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند، سکه طرح جدید یا سکه‌ی امامی می‌گویند.

تفاوت سکه بهار آزادی و سکه امامی چیست؟

به تمامی سکه‌هایی که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند، سکه بهار آزادی یا سکه طرح قدیم می‌گویند.

به سکه‌هایی که بعد از سال ۱۳۷۰ تاکنون ضرب شده‌اند، سکه طرح جدید یا سکه‌ی امامی می‌گویند.

این دو سکه از نظر وزن و عیار طلا هیچ فرقی با هم ندارند و فقط سال ضرب آنها متفاوت است. هر دو سکه امامی و بهار آزادی عیار ۹۰۰ و وزن ۸.۱۳ گرمی دارند.

تفاوت سکه طرح جدید و قدیم/ سکه طرح قدیم در مسیر حذف از بازار

در حالیکه در سال‌های گذشته در بازار سکه دو نوع سکه تمام طرح جدید و طرح قدیم در کنار هم عرضه می‌شدند، اکنون سکه تمام طرح قدیم از تابلوی صرافی‌ها حذف شده و بنا به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر به دلیل نبود تقاضا و زیاد شدن فاصله قیمت آن با سکه تمام طرح جدید، عملا از چرخه بازار کنار رفته است.

به گزارش ایسنا، پس از انقلاب اسلامی، سکه بهار آزادی به دو شکل ضرب و توزیع شده است؛ یکی سکه بهار آزادی که سال 1358 تا 1370 ضرب شده است که با عنوان سکه طرح قدیم شناخته می‌شود. تصویر یک روی این سکه مزین به نام حضرت علی (سه بار تکرار «علی» به خط معقلی تزیینی در داخل یک شش ضلعی) و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن است. تصویر روی دیگر این سکه بارگاه امام رضا(ع) به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» است.

اما از سال 1370 نیز ضرب سکه بهار آزادی با طرح جدید معروف به سکه امامی آغاز شد. این نوع سکه که به عنوان سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه می‌شود، تصویر یک طرف آن بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) و تصویر طرف دیگر آن هم بارگاه امام رضا (ع) است.

این دو نوع سکه از نظر وزن و عیار هیچ تفاوتی ندارند و هر دو با عیار ۹۰۰ در هزار و وزن  ۸٫۱۳۵۹۸ گرم ضرب شده اند.

قیمت انواع سکه تابع قیمت سکه تمام طرح جدید است

نرخ سکه تمام که معیار مشخصی برای سنجش وضعیت بازار انواع سکه به حساب می‌آید، همواره به دو شکل طرح جدید (سکه امامی) و طرح قدیم (بهار آزادی) در بازار وجود داشته است.

البته آن نرخی که به عنوان شاخص اصلی برای قیمت سکه در بازار تعیین کننده است و به نوعی بیان‌گر وضعیت کلی بازار سکه در جهت ثبات یا نوسان نرخ‌ها محسوب می‌شود سکه تمام طرح جدید (امامی) است و معمولا دیگر سکه‌ها مانند نیم، ربع و گرمی تحت تاثیر نرخ سکه تمام طرح جدید هستند.

اما در کنار سکه تمام طرح جدید (امامی) که از سال ۱۳۷۰ ضرب و در بازار توزیع شد، سکه تمام طرح قدیم (بهار آزادی) نیز در بازار موجود بوده است.

معمولا نرخ این دو سکه در بازار آزاد به هم نزدیک بود و سکه تمام طرح قدیم با اختلاف بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان ارزان‌تر از سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه می‌شد اما از دو – سه ماه پیش فاصله قیمت بین این دو سکه بیشتر شده است و در حال حاضر حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان سکه تمام طرح جدید گران تر از سکه تمام طرح قدیم در بازار به فروش می‌رسد.

سکه طرح قدیم خریدار ندارد

این روند به نوعی نشان می‌دهد که تاثیر نرخ این نوع سکه بیش از گذشته در حال کم‌رنگ شدن است و در حال خارج شدن از چرخه خرید و فروش بازار سکه است؛ موضوعی که رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر تهران هم تلویحا آن را تایید کرد.

محمد کشتی آرای در این زمینه به ایسنا گفت: آنچه به عنوان نرخ اصلی برای سکه شناخته می‌شود، نرخ سکه تمام طرح جدید است. سکه تمام طرح قدیم در بازار طرفدار و تقاضایی ندارد و برای همین باعث شده فاصله قیمت آن با سکه تمام طرح جدید زیاد شود.

وی اظهار کرد که نمی‌توان گفت به طور کلی سکه تمام طرح قدیم از میان رفته است اما نزول تقاضای آن باعث شده که در بازار عرضه نشود.

ویژگی سکه طرح قدیم چیست؟

سکه‌های بهار آزادی را می­توان از دو جهت دسته­بندی کرد: «طراحی» و «قطع». این سکه‌ها از نظر قطع به انواع «ربع»، «نیم»، «تمام»، «دو و نیم» و «پنج» تقسیم می­شوند. اما چیزی که در اینجا برای ما اهمیت دارد طراحی این سکه‌ها است. سکه‌های بهار آزادی به دو نوع «طرح قدیم» و «طرح جدید یا امامی» تقسیم می­شوند.

عمده تفاوت سکه‌های طرح جدید و قدیم نیز به دلیل همین طراحی و ویژگی‌های ظاهری و سال ضرب و توزیع آنها به بازار است. سکه طرح قدیم نیز نوعی سکه بهار آزادی محسوب می‌شود. با ضرب سکه طرح جدید یا امامی که از سال ۱۳۷۰ آغاز شد، ضرب سکه طرح قدیم پایان پیدا کرد؛ سکه طرح قدیم از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب شد.

تفاوت بین سکه طرح جدید یا امامی و سکه طرح قدیم چیست؟

درواقع هیچ فرقی بین عیار و وزن سکه‌های طرح قدیم و جدید وجود ندارد و هر دو با عیار ۹۰۰ در هزار و وزن ۸٫۱۳۵۹۸ گرم ضرب شده‌اند. اما این دو سکه هم در ویژگی‌های ظاهری متفاوت‌اند و هم قیمت‌های متفاوتی برای معامله را به خود اختصاص می‌دهند.

ویژگی ظاهری سکه طرح قدیم چیست؟

تصویر روی سکه طرح قدیم، طراحی‌ای با نام حضرت علی و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن است. در سمت دیگر این سکه نیز بارگاه امام رضا (ع) به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» مشاهد می‌شود. این در حالی است که سکه‌های طرح جدید یا امامی، طرحی متفاوت داشته و چهره امام خمینی عنصر اصلی بکار رفته در طراحی آنهاست.

عوامل مؤثر بر قیمت سکه طرح قدیم چیست؟

شاید این‌طور به نظر برسد که باتوجه‌به یکسان بودن خصوصیات اصلی سکه طرح قدیم و طرح جدید، این دو سکه باید قیمت مشابهی داشته باشند؛ اما داستان بازار سکه پیچیده‌تر است. سکه‌ای که هم‌اکنون مبنای قیمت بازار سکه محسوب می‌شود، سکه تمام بهار آزادی طرح امامی است و معمولاً دیگر سکه‌ها مانند نیم، ربع و گرمی تحت‌تأثیر نرخ سکه تمام طرح جدید هستند. قیمت سکه‌های طرح قدیم نیز در مقایسه با سکه طرح جدید یا امامی تعیین می‌گردد. سکه طرح قدیم با قیمتی کمتر از سکه بهار آزادی طرح جدید معامله می‌شود.

علت اختلاف قیمت سکه طرح جدید و سکه طرح قدیم چیست؟

در کنار سکه تمام طرح جدید (امامی) که از سال ۱۳۷۰ ضرب و در بازار توزیع شد، سکه تمام طرح قدیم نیز در بازار موجود است. هم‌اکنون قیمت سکه طرح قدیم ارزان‌تر از سکه طرح امامی است. اما علت اختلاف قیمت سکه طرح قدیم و جدید چیست؟ پاسخ کوتاه به این پرسش تقاضای پایین خریداران است. تا چند وقت پیش نرخ این دو سکه در بازار آزاد به هم نزدیک بود. اما رفته‌رفته تقاضا برای خرید سکه طرح قدیم کاهش پیدا کرد و در نتیجه تفاوت قیمت آنها نیز بیشتر شد.

این شکاف باعث شده تا سکه طرح قدیم، بسیار کمتر از سابق در بازار نقش بازی کند و به‌نوعی در حال خارج شدن از چرخه خرید و فروش بازار سکه باشد. با اینکه سکه طرح قدیم همچنان ارزشمند است؛ اما وضعیت آن، هم به دلیل قدیمی بودن این سکه و هم به دلیل افت تقاضا برای آن به صورتی است که تمایل افراد به سرمایه‌گذاری و پس‌انداز از طریق آن را کاهش داده است.