طرز تهیه نان سنگک
نان سنگک یکی از نان‌های سنتی ایران است که در مقایسه با دیگر انواع نان نیز کیفیت به مراتب بالاتری دارد. جالب است بدانید که تاریخچه نان سنگک در ایران به زمان ساسانی بر می‌گردد. طرز تهیه نان سنگک با دستگاه سنگک ماشینی به همراه کنجد و سبزیجات نیز ممکن است و می‌توان طعم بهتری به آن داد. همچنین لازم به ذکر است که این نان به نسبت سایر نان‌ها کالری کمتری دارد و همچنین به دلیل بافت آن، خیلی زود باعث احساس سیری خواهد شد. نون سنگک خانگی را می‌توانید به راحتی در فر درست کنید و اگر علاقه‌مند به دنبال کردن طرز تهیه این نوع نان در منزل هستید، این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
| نان سنگک | |
| تعداد نفرات | 3 نفر |
| زمان آماده سازی | 90 دقیقه |
| زمان پخت | 20 دقیقه |
| میزان سختی | متوسط |
طرز تهیه نان سنگک خانگی برشته
تنوع در کشور ما بسیار زیاد است. همچنین نانوایی‌ها نیز همیشه در دسترس هستند و می‌توان انواع نان را با کیفیت مرغوب تهیه کرد. اما درست کردن این نوع نان در خانه کار جذابی است که شاید تمایل داشته باشید تا آن را یاد بگیرید.
مواد لازم برای تهیه سنگک خانگی
در ادامه مواد لازم برای تهیه نان سنگک آورده شده است:
| مواد اولیه | میزان لازم |
| آرد | 2 پیمانه |
| خمیر مایه | نصف قاشق چای خوری |
| آب ولرم | 2 پیمانه |
| کره | به مقدار لازم |
| کنجد | به مقدار لازم |
| نمک | به مقدار لازم |
مراحل تهیه نان سنگک خانگی
تهیه سنگک به نسبت باقی نان‌ها ممکن است کمی دشوارتر باشد. در ادامه آموزش مرحله به مرحله طرز تهیه این نان را برای شما عزیزان آورده‌ایم تا به راحتی بتوانید از آن استفاده کرده و نان سنگک را به بهترین شکل تهیه کنید.
- مرحله اول: پیش از هر چیزی لازم است که برای تهیه مایه خمیر ترش، به اندازه یک سوم از حجم آرد را به همراه خمیر مایه مخلوط کنید.
- مرحله دوم: سپس یک پیمانه آب ولرم را به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید.
- مرحله سوم: پس از این نیز یک نایلون روی ظرف کشیده و اجازه دهید به مدت 24 ساعت در دمای محیط استراحت کند. توجه داشته باشید که آب حتماً باید ولرم باشد. حدود 45 درجه سانتی گراد دمای مناسبی است.
- مرحله چهارم: در ادامه باید آرد، یک پیمانه آب ولرم و نمک را با هم در یک ظرف مناسب مخلوط کنید. مخلوط کردن را تا زمانی که یک ترکیب یکدست حاصل شود، ادامه دهید. حال باید خمیر مایه را که 24 ساعت استراحت کرده به این ترکیب اضافه کنید.
- مرحله پنجم: در ادامه همه مواد را خوب هم بزنید و ورز دهید.
- مرحله ششم: بعد از این روی خمیر را سلفون بکشید و اجازه دهید یک ساعت دیگر استراحت کند. لازم به ذکر است که خمیر باید در یخچال باشد.
- مرحله هفتم: برای اینکه نان سنگک را بتوانید به خوبی و مانند نانوایی سنگک تهیه کنید باید از سنگ ریزه استفاده کنید. برای این کار تعدادی سنگ ریزه را شسته و داخل سینی فر قرار دهید.
- مرحله هشتم: در ادامه فر را روی 180 درجه سانتی گراد تنظیم کرده و سینی را داخل فر قرار دهید تا سنگها داغ شوند.
- مرحله نهم: حال باید خمیر را روی یک سطح صاف پهن کنید. توجه داشته باشید که حتماً یک ظرف آب در کنار دست قرار دهید تا خمیر به دستتان نچسبد. پس از آن که خمیر را روی سطح مناسب پهن کردید باید آن را روی سنگهای داغ شده قرار داده و سطح خمیر را کنجدپاشی کنید. اما توجه داشته باشید که پیش از این کار روی سنگ را با کره و یا روغن کمی چرب کنید تا نان به آن نچسبد.
- مرحله یازدهم: حال سینی را داخل فر گذاشته تا نان پخته شود.
- مرحله دوازدهم: پس از آن که یک طرف نان پخته و طلایی شد باید نان را پشت و رو کرده تا طرف دیگر نیز طلایی شود.
- مرحله سیزدهم: در آخر سینی را از فر در آورده و پس از آن که سنگها کمی خنک شد، نان را از آن جدا کنید.
طرز تهیه نان سنگک در خانه بدون فر
در بالا طرز تهیه نان سنگک در فر را دیدیم؛ اما در صورتی که به فر دسترسی نداشته باشید، می‌توانید طرز تهیه این نان خوشمزه و مفید را بدون فر امتحان کنید. در این صورت کار شما کمی سخت خواهد شد، اما خبر خوب این است که هنوز نباید از پخت نان سنگک در خانه بدون فر، ناامید شوید. تنها کافی است که در یک تابه با سایز مناسب، مقداری سنگریزه ریخته و بگذارید روی حرارت تا داغ شود. (به طور مثال تابه دو طرف برای این کار، بسیار مناسب است.)
پس از آن که خمیر را روی سنگریزه‌های داغ قرار دادید، باید درب تابه را گذاشته و کاری کنید تا همان شرایط فر را به خود بگیرد. به این منظور حتما حرارت را نیز در سطح متوسط و کم قرار دهید تا پیش از پخته شدن نان، سطح رویی آن نسوزد یا ته نگیرد.
طرز تهیه نان سنگک سبوس دار
اگر بخواهید نان سنگک شما از ارزش غذایی بالاتری برخوردار باشد، کافی است که به جای آرد معمولی نانوایی، از آرد سبوس‌دار در تهیه این نان استفاده کنید. به این شکل می‌توانید نان سنگک سبوس‌دار آماده کرده و از عطم عالی و خواص آن لذت ببرید.
نکاتی در مورد طرز تهیه نان سنگک
برای آن که بهترین طرز تهیه سنگک خانگی بدون سنگ را تجربه کنید، این موارد را در نظر داشته باشید:
- لازم است که برای جلوگیری از چسبیدن خمیر به دست خود، یک کاسه آب نزدیک داشته و مرتب دست خود را با آب مرطوب کنید. با این همه اگر مشاهده کردید که خمیر بیش از اندازه سفت شده، مقداری آب روی آن بپاشید و ورز دهید تا خمیر کمی نرم شود.
- علاوه بر کنجد نیز می‌توانید از سبزیجات برای طعم‌دار کردن نان استفاده کنید. به طور مثال زیره، سیاه دانه و مغز تخمه انتخاب مناسبی است.
- زمانی که نان پخته شد و سینی را از فر خارج کردید، حتماً اجازه دهید نان و سنگها سرد شود و سپس آنها را جدا کنید.
- در طرز تهیه نان سنگک، در صورتی که فر روی 180 درجه سانتی گراد تنظیم شده باشد، زمان لازم برای پخت نان 20 دقیقه خواهد بود.
- روی نان باید کاملا برشته و پخته باشد و اثری از سوختگی مشاهده نشود. زیرا که سوختگی نان به عنوان یک ریسک فاکتور در ابتلا به سرطان‌های مختلف، محسوب شده و باید از خوردن این بخش‌ها خودداری کرد. توصیه می‌کنیم که در خصوص یا هر نوع نان دیگری نیز به همین جلوگیری از سوختن نان، دقت داشته باشید.
جدول ارزش غذایی نان سنگک
طرز تهیه نان سنگک را برای شما توضیح دادیم و حالا می‌توانید جدول ارزش غذایی سنگک، را مشاهده می‌کنید:
| مواد و محتویات | مقدار در 100 گرم |
| انرژی | 259 کالری |
| کربوهیدرات | 55.10 گرم |
| پروتئین | 8.70 گرم |
| چربی | 0.41 گرم |
| آب | 32 گرم |
| فیبر | 1.3 گرم |
| قند | – |
| کلسترول | – |
| کلسیم | 57 میلی گرم |
| آهن | 2.35 میلی گرم |
خواص نان سنگک
نان سنگ خواص قابل توجهی دارد. همانطور که در جدول ارزش غذایی این نان مشاهده کردید، فاقد قند و کلسترول است. این مورد نیز باعث می‌شود برای افراد مبتلا به دیابت و چربی خون، نان مناسبی باشد. همچنین این نان دارای خاصیت سیرکنندگی بوده و با توجه به فوایدش در دسته بندی مواد غذایی سالم و مقوی جای می‌گیرد. لازم به ذکر است که نان سنگ علاوه بر آن چه گفته شد به هضم غذا کمک کرده و یبوست را نیز درمان می‌کند.
لذت پخت نان سنگک در خانه را تجربه کنید
همانطور که خواندید، طرز تهیه نان سنگک پیچیدگی خاصی ندارد و با داشتن مواد اولیه آن می‌توانید این نان سنتی را در منزل تهیه کرده و نوش جان کنید. اگر هم وقت کافی یا مواد اولیه این نان یا هر نان دیگری را در اختیار نداشته باشید، اسنپ فود در خدمت شما است. به این منظور، وارد قسمت می‌شوید و نان موردنظر خود را آنلایندر ادامه سری آموزش های در مجله تصویر زندگی با برشته و خوشمزه در خدمت شما دوستان و همراهان همیشگی مجله هستیم.
طرز تهیه نان سنگک خانگی برشته
وسایل لازم برای تهیه سنگک در خانه :
مقداری سنگ ریز به اندازه‌های تقریبی پسته یا کمی بزرگتر، سنگها باید گرد و صاف باشند، یک قطعه چوب سنگین و بزرگ برای کوبیدن و صاف کردن سنگ ها، یک چوب به شکل پارو یا چیزی مشابه آن برای پهن کردن نان و یک چوب بلند (دسته جارو!!) برای خارج کردن نان.
مرحله اول تهیه نان سنگک خانگی:
ابتدا و برای شروع کار باید خمیر ترش را از شب قبل درست کنیم و برای این منظور 1/3 آرد را با نصف قاشق چایخوری خمیر مایه مخلوط می کنیم. سپس 1 پیمانه آب ولرم با دمای تقریبی 45 درجه سانتی گراد را به آنها اضافه می کنیم و مواد را با هم قاطی می کنیم و روی ظرف را با نایلون می پوشانیم تا خمیر مایه برای مدت تقریبا 24 ساعت در محیط آشپزخانه استراحت کند و خمیر ترش درست شود.
مرحله دوم تهیه نان سنگک خانگی:
سپس در ادامه مابقی آرد و آب ولرم و مقداری نمک را مخلوط می کنیم و با همزن آنها را با هم مخلوط می کنیم تا یکدست شوند و در ادامه خمیر ترش عمل آمده را بعد از 24 ساعت از ظرف در آورده و آن را به مواد آرد و آب و نمک اضافه می کنیم و مواد را با هم خوب مخلوط می کنیم و رز می دهیم. سپس روی خمیر نان سنگک را با نایلون می پوشانیم و مجددا به خمیر برای مدت 1 ساعت داخل یخچال استراحت می دهیم.
مرحله سوم تهیه نان سنگک خانگی:
سپس یک سینی فر بر می داریم و در کف آن مقداری سنگ ریزه تمیز و شسته شده می ریزیم و سینی را با سنگ ریزه ها داخل فر با حرارت 180 درجه سانتی گراد قرار می دهیم تا سنگ ریزه ها خوب داغ شوند. سپس یک ظرف آب کنار خود بگذارید و خمیر نان سنگک را بعد از استراحت از یخچال در آورده و توجه داشته باشید این خمیر حالت شل دارد و باید در پهن کردن آن از آب استفاده کرد و دستها را خیس کرد. خمیر را روی یک سطح صاف که آن را با پاشیدن آب خیس کرده ایم پهن می کنیم.
مرحله چهارم تهیه نان سنگک خانگی:
سپس سینی را از فر در می آوریم و وقتی سنگ ریزه ها خوب داغ شدند روی آن را با قلمو مقداری کره و یا روغن مایع می مالیم تا خمیر به سنگها نچسبد و سپس خمیر را روی سطح سنگ پهن می کنیم و مقداری کنجد روی آن می ریزیم. سپس سینی را داخل فر می گذاریم تا یک ظرف نان طلایی شود و بپزد و سپس سینی را از فر در می آوریم و نان را زیر و رو می کنیم تا سمت دیگر آن نیز خوب بپزد و طلایی شود. سپس نان را از فر در می آوریم و بعد از سرد شدن نان سنگهای آن را به راحتی جدا می کنیم.
مرحله پنجم تهیه نان سنگک خانگی:
اکنون نان سنگک خانگی ما آماده است و آن را برای غذاهای مختلف و در وعده غذایی صبحانه و یا شام استفاده می کنیم. نوش جان امیدوارم از دستور تهیه این نان خوشمزه خوشتان آمده باشد و هر وقت هوس کردید نان سنگک را در منزل و به صورت خانگی درست کنید.