در چه صورت حضانت دختر به مادر داده میشود؟
حضانت فرزند در چه شرایطی با مادر است؟
از جمله اصلی‌ترین دعاوی که در مطرح می‌گردد، حضانت فرزند پس از طلاق پدر و مادر و حضانت فرزند پس از فوت والدین می‌باشد. به موجب قانون مدنی، خواه پسر و خواه دختر، تا سن ۷ سالگی بر ذمه مادر آنها بوده و پس از سن ۷ سالگی تا رسیدن به سن بلوغ بر ذمه پدر خواهد بود. به این خاطر که سن بلوغ در دختران ۹ سال تمام قمری می‌باشد، امکان دارد این سوال پیش آید که حضانت فرزند دختر پس از سن ۹ سالگی با چه کسی می‌باشد و مرجع تصمیم گیرنده در این مورد، چه نهادی است.
آیا حضانت دختر پس از سن ۹ سالگی نیاز به تصمیم گیری و رای دادگاه دارد، یا پدر و مادر در این خصوص تصمیم گیری خواهند کرد. بر همین اساس بهترین وکیل در تهران؛ در این مقاله نخست به بررسی حضانت فرزند دختر پیش از سن ۹ سالگی می‌پردازد و در ادامه، به حضانت دختر پس از ۹ سالگی به لحاظ قانون مدنی خواهد پرداخت. در صورتی که پیرامون حضانت فرزند دختر بعد از ۹ سالگی سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.
مفهوم حقوقی حضانت فرزند
در لغت حضانت به مفهوم نگهداری و تربیت بوده و اغلب ناظر به حفظ جسم و جان طفل می‌باشد. با وجود این بر اساس ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی، دربرگیرنده تربیت و پرورش روحی و معنوی کودک هم می‌گردد. حضانت کودک یک وظیفه قانونی است، بنابراین توافقات خلاف آن باطل می‌باشد.
نکته ۱: توافق پدر و مادر در انتقال حضانت به یکدیگر، بلامانع می‌باشد.
نکته ۲: آنچه در تعیین حضانت فرزند ملاک می‌باشد، مصلحت خود طفل بوده، نه عسر و حرج پدر و مادر.
شرایط سلب حضانت فرزند از پدر چیست؟
شرایطی وجود دارد که موانع حضانت کودک پس از طلاق می‌باشد، این شرایط در ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی بیان گردیده است:
«هرگاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت او است؛ صحت جسمانی یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد، محکمه می‌تواند به تقاضای نزدیکان کودک یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضائی، هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند.»
مصادیق سلب حضانت
❖ اعتیاد زیان آور به الکل، موارد مخدر و قمار
❖ اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء
❖ ابتلا به بیماری‌های روانی با تشخیص پزشکی قانونی
❖ سوء استفاده از کودک یا اجبار وی به ورود در مشاغل ضد اخلاقی همچون فساد و فحشاء، تکدی گری و قاچاق
❖ تکرار ضرب و جرح بیشتر از حد متعارف
تذکر: همانگونه که متوجه شدید، سلب حضانت کودک در صورت اعتیاد پدر امکان پذیر خواهد بود. با این حال واضح است که نیازمند اثبات است.
حضانت دختر پیش از نه سالگی
حضانت، به معنی سرپرستی و نگهداری بوده و به طور معمول موقعی که زن و شوهر اقدام به جدایی از هم می‌کنند، در مورد این مسئله که حضانت فرزندان پس از طلاق با کدام یک از ایشان خواهد بود همچنین سن حضانت فرزند دختر و پسر، دچار اختلاف می‌گردند. یکی از این اختلافات، مرتبط با حضانت دختر بعد از ۹ سالگی و حضانت دختر پیش از ۹ سالگی می‌باشد.
در مورد حضانت دختر پس از طلاق و حضانت دختر پیش از ۹ سالگی، می‌بایست به قانون مدنی مراجعه نمود. ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی در این خصوص بیان میدارد:
«برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او، جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر، تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است.»
با استناد به ماده مذکور به این دلیل که فرزندان تا سن ۷ سالگی بیشتر نیاز به مهر و عاطفه از سوی مادر دارند، قانون‌گذار حضانت فرزند دختر تا سن ۷ سالگی را بر ذمه مادرش قرار داده است.
به موجب ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی:
«حضانت دختر بعد از هفت سالگی، تا زمانی که دختر به سن بلوغ برسد، با پدر است.» در دختران سن بلوغ ۹ سال تمام قمری است. با این حال با در نظر گرفتن تبصره ماده ۱۱۶۹، می‌بایست بدانید پس از سن ۷ سالگی و در صورت ایجاد اختلاف قاضی با در نظر گرفتن مصلحت کودک تصمیم اتخاد می‌کند.
حضانت دختر پس از نه سالگی
در جواب این سوال که حضانت فرزند دختر بعد از ۹ سالگی، با چه کسی خواهد بود به نکته مهمی اشاره داشت و آن این است که مفهوم و ماهیت حضانت، صرفا در مورد فرزند پیش از سن بلوغ پیش می‌آید.
به بیانی بهتر، موقعی که یک کودک خواه پسر یا دختر به سن بلوغ می‌رسد، از حضانت پدر و مادر خود خارج می‌گردد و دیگر امکان اینکه او را در حضانت شخصی قرار داد، وجود ندارد.
به موجب مقررات قانونی، بعد از سن بلوغ فرزند خود این امکان را خواهد داشت که انتخاب کند با کدام یک از والدین خود تمایل به ادامه زندگی دارد.
بر همین اساس، حضانت دختر پس از سن ۹ سالگی، یعنی موقعی که دختر به سن بلوغ برسد، (نه سال تمام قمری)، به این ترتیب خواهد بود که خود حق دارد انتخاب کند، با مادرش یا با پدرش زندگی کند.
بعضا مشاهده میشود که مادر یا پدری، در پی اخذ حضانت دختر پس از سن ۹ سالگی و یا حضانت دختر ۱۲ ساله خود می‌باشند؛ این در صورتی است که دختر در این سن از حضانت بیرون آمده و دریافت حضانت وی ملزم به اقدام قانونی در این مورد نمی‌باشد.
بایستی توجه داشت، در صورتی که والدین جدا از هم هستند و در مورد حضانت فرزند دختر بعد از ۹ سالگی، خودش تصمیم می‌گیرد، اما نفقه فرزند دختر همواره با پدر بوده، حتی اگر با وی زندگی نکند.
حضانت فرزند دختر و پسر پس از عقد موقت
ازدواج موقت که با نام صیغه هم شناخته میشود، عقدی می‌بلشد که زن و مرد برای یک مدت محدود و معلوم با پرداخت مهریه به زوجه منعقد می‌گردد.
اکنون در صورتی که بعد از ازدواج موقت زن و شوهر صاحب فرزندی گردند، با انقضای مدت صیغه حضانت کودک با چه کسی خواهد بود؟ در جواب این سؤال می‌بایست چنین گفت که حضانت در عقد موقت هم همچون ازدواج دائم بوده و تفاوتی ندارد.
حضانت کودک حاصل از ازدواج موقت خواه پسر باشد و خواه دختر تا سن ۷ سالگی با مادر بوده و بعد از آن تا سن بلوغ با پدر است.
همانطور که در مطالب فوق هم اشاره شد، در قانون سن بلوغ برای دختران ۹ سال تمام قمری و برای پسران ۱۵ سال تمام قمری در نظر گرفته شده است.
کودک بعد از سن ۹ سالگی (برای دختران) و ۱۵ سالگی (برای پسران)، از حضانت بیرون آمده و برای ادامه زندگی خودشان بایستی تصمیم بگیرند که با کدام یک از والدینشان زندگی کنند.
تذکر: این انتخاب می‌بایست به لحاظ قانونی و دادگاه به مصلحت فرزند دانسته شود.
بعضا پیش می‌آید که فرزند بیشتر از ۷ سال داشته (چه پسر و چه دختر) و مدت صیغه هم به پایان رسیده است، ولی پدر تمایل به حضانت و نگهداری فرزند خود ندارد. در این صورت اولویت دریافت حضانت با مادر است، ولی همواره هزینه‌های کودک (نفقه فرزند پس از حضانت) با پدر خواهد بود. چرا که بر اساس قانون مدنی، در عقد موقت هم بمانند عقد دائم، پرداخت نفقه فرزند همواره بر عهده پدر می‌باشد.
سخن آخر
به موجب ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی: «حضانت دختر بعد از هفت سالگی، تا زمانی که دختر به سن بلوغ برسد، با پدر است.» در دختران سن بلوغ ۹ سال تمام قمری است. با این حال با در نظر گرفتن تبصره ماده ۱۱۶۹، می‌بایست بدانید س از سن ۷ سالگی و در صورت ایجاد اختلاف قاضی با در نظر گرفتن مصلحت کودک تصمیم اتخاد می‌کند.
موقعی که یک کودک خواه پسر یا دختر به سن بلوغ می‌رسد، از حضانت پدر و مادر خود خارج می‌گردد و دیگر امکان اینکه او را در حضانت شخصی قرار داد، وجود ندارد. حضانت دختر پس از سن ۹ سالگی، یعنی موقعی که دختر به سن بلوغ برسد، (نه سال تمام قمری)، به این ترتیب خواهد بود که خود حق دارد انتخاب کند، با مادرش یا با پدرش زندگی کند.
سوالات متداول
حضانت دختر پس از ۹ سالگی با چه کسی است؟
حضانت دختر پس از ۹ سالگی با هر یک از والدینی است که خود فرزند دختر اقدام به انتخاب آن کند که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.
حضانت دختر پیش از ۹ سالگی با چه کسی است؟
حضانت دختر پیش از سن ۹ سالگی با در نظر گرفتن قانون مدنی از این قرار است که تا سن ۷ سالگی مادر اولویت به نگهداری و حضانت داشته و پس از ۷ سالگی تا ۹ سالگی با پدر خواهد بود البته استثنائاتی هم وجود دارد که توضیحات آن در متن مقاله ارائه شده است.
حضانت دختر پس از ۹ سالگی در کدام ماده قانون مدنی آمده است؟
در خصوص حضانت دختر پس از ۹ سالگی می‌بایست به ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی مراجعه نمود که اولویت در حضانت را فارغ از جنسیت تا ۷ سالگی با مادر و تا سن بلوغ با پدر دانسته و در صورت ایجاد اختلاف دادگاه تصمیم خواهد گرفت.
برگرفته شده از: