زخم روده چیست؟ علائم و نحوه درمان آن چگونه است؟
روده بزرگ و روده کوچک انسان در معرض ابتلا به زخم روده قرار دارند. کولیت زخمی روده یک التهاب روده مزمن است که با حالت تهوع، خونریزی و سوراخ شدن دیواره روده و ایجاد فیستول همراه خواهد بود. از سایر علائم زخم روده میتوان به درد شکمی، کمخونی، خستگی، سوءهاضمه و اسهال خونی اشاره کرد.
دکتر گوارش، برای شناسایی علت انواع زخم روده، از ابزارهای تشخیصی همچون آندوسکوپی، کولونوسکوپی، آزمایش مدفوع و بیوپسی روده کمک میگیرد. شایعترین علت ابتلا به زخم روده بزرگ یا کولیت اولسراتیو، عوامل ژنتیکی و واکنشهای سیستم ایمنی بدن هستند. زخم روده کوچک، به دلیل عفونت باکتریایی در اثر هلیکوباکتر پیلوری و مصرف بیش از حد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی رخ میدهد.
موثرترین روش درمان زخمهای گوارشی، کنترل اسید معده و رفلاکس آن، مصرف مهارکنندههای سیستم ایمنی، مدیریت استرس، برخورداری از رژیم غذایی متعادل و گاهی عمل جراحی روده است.
زخم روده یا کولیت زخمی چیست؟
زخم روده، کولیت زخمی یا کولیت اولسراتیو، یک بیماری التهابی مزمن روده است که لایههای داخلی روده بزرگ (کولون) و راستروده را درگیر میکند. این بیماری، با ایجاد التهاب و زخمهای کوچک در سطح مخاطی روده به خونریزی، اسهال و درد شکمی منجر میشود. علت دقیق زخم روده هنوز بهطور کامل شناخته نشده؛ اما عوامل ژنتیکی، محیطی و واکنشهای غیرطبیعی سیستم ایمنی بهعنوان عوامل مؤثر مطرح شدهاند.
درمانهای مختلفی همچون داروهای ضدالتهاب، سرکوبکنندههای ایمنی و گاهی جراحی برای مدیریت علائم کولیت زخمی روده بهکار میروند. عدم درمان مناسب میتواند منجر به عوارض جدی مانند افزایش خطر سرطان کولون شود.
زخم روده کوچک چیست؟
زخم روده کوچک، زخم پپتیک یا دئودنوم، در دیواره داخلی روده کوچک ایجاد میشود. این زخمها، معمولا در قسمت ابتدایی روده کوچک یا همان اثنی عشر رخ میدهند که باعث زخم اثنی عشر میشوند. علل اصلی ایجاد زخم روده کوچک، شامل عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری و استفاده مداوم از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپیرین است. این عوامل، با آسیب به لایه محافظتی مخاط روده، منجر به ایجاد زخم میشوند. درمان زخم روده کوچک معمولا شامل مصرف آنتیبیوتیکها برای از بین بردن عفونت هلیکوباکتر پیلوری و داروهای کاهنده اسید معده برای بهبود زخم هستند.
زخم روده چه علائمی دارد؟
زخم روده یا کولیت زخمی روده، با علائم مختلفی تشخیص داده میشود. در ادامه، به شایعترین علائم زخم روده اشاره کردهایم:
- درد شکمی؛ دردی در ناحیه بالای شکم که به صورت درد خفیف یا شدید ظاهر شود. این درد با خوردن غذا یا ناشتا بودن تشدید میشود.
- ناراحتی معده؛ فرد مبتلا، علائمی همچون سنگینی، نفخ و پر بودن بعد از خوردن غذا در معده خود تجربه میکند.
- سوءهاضمه؛ سوزش، تهوع و احساس سیری زودرس از علائم سوءهاضمه ناشی از زخم روده هستند.
- خونریزی داخلی؛ در موارد شدیدتر، خونریزی از زخم روده، خود را به صورت مدفوع سیاه یا خون روشن در مدفوع نشان میدهد.
- کاهش وزن؛ فرد به دلیل کاهش اشتها یا اجتناب از غذا در اثر درد، دچار کاهش ناخواسته وزن میشود.
- استفراغ خونی؛ در صورت خونریزی ناشی از زخم روده، استفراغ خونی رخ میدهد.
- کمخونی؛ در صورت خونریزی مداوم از زخم روده، فرد دچار کمخونی شده که با علائم دیگری مانند خستگی و ضعف همراه خواهد بود.
علائم زخم روده بزرگ چیست؟
زخم روده بزرگ یا کولیت اولسراتیو، یک نوع بیماری التهابی روده بوده که التهاب و زخمهای سطحی در روده بزرگ یا همان کولون را به همراه دارد. علائم زخم روده بزرگ، بسته به شدت بیماری، متفاوت هستند. برخی از علائم زخم روده بزرگ، به صورت زیر ظاهر میشوند:
- اسهال؛ اسهال مکرر و شدیدی که با خون یا چرک همراه است.
- درد و کرامپهای شکمی؛ بسیاری از افراد مبتلا به زخم روده بزرگ از درد و کرامپهای شکمی، بهویژه در ناحیه پایین شکم شکایت دارند.
- خونریزی از مقعد؛ مشاهده خون در مدفوع یکی از بارزترین علائم زخم روده بزرگ است.
- نیاز فوری به دفع مدفوع؛ افراد مبتلا به این بیماری، در فواصل زمانی نزدیک، احساس نیاز فوری و مکرر به دفع مدفوع دارند.
- کاهش وزن؛ به دلیل کاهش اشتها و مشکلات گوارشی، کاهش وزن غیرمنتظره و ناخواسته رخ خواهد داد.
- خستگی؛ التهاب مزمن ناشی از زخم روده بزرگ، باعث خستگی و ضعف عمومی در بیمار میشود.
- تب؛ گاهی، فرد، به تب بهعنوان یکی از علائم زخم روده، دچار میشود.
- کمخونی؛ خونریزی مزمن، منجر به کمخونی شده و با علائمی همچون خستگی و رنگپریدگی همراه است.
برای پیشگیری از بروز عوارض ناشی از زخم روده بزرگ، پس از مشاهده علائم زخم روده حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید.
متخصص گوارش و کبد پزشکی است که به بررسی مشکلات و بیماریهای مربوط به دستگاه گوارش و کبد میپردازد. پزشکان متخصص در حیطه گوارش به مشکلات اندامهایی توجه دارند که در فرایند بلع و دفع کاربرد پیدا میکنند. سیستم صفراوی بدن هم که صفرا و آنزیمهای گوارشی را به رودهها میرساند، از سوی دکتر گوارش و کبد مورد مطالعه قرار میگیرد. پزشکان با تخصص در این زمینه، امکان استفاده از روشهای متنوعی مانند کولونوسکوپی جهت تشخیص وضعیت بیماران را پیدا میکنند. با آگاهی از اینکه تخصص گوارش چیست و چه حیطههایی را پوشش میدهد، در زمان بروز مشکلات مربوط به آن میتوانید بهموقع به متخصص مراجعه کنید.
زخم روده کوچک چه علائمی دارد؟
زخم روده کوچک، نوعی زخم گوارشی بوده که علائم متفاوتی در پی خواهد داشت. در ادامه، به شایعترین علائم زخم روده کوچک اشاره کردهایم:
- درد معده؛ درد شکمی، به صورت درد سوزشی یا ناخوشایند در ناحیه بالای شکم احساس میشود و این درد، با خالی بودن معده شدت مییابد.
- احساس سیری زودرس؛ فرد، با خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری میکند.
- سوءهاضمه؛ فرد مبتلا به زخم روده کوچک، احساس سوزش سردل، نفخ یا آروغ زدن مکرر را تجربه میکند.
- تهوع و استفراغ؛ احساس تهوع یا استفراغ، بهویژه پس از غذا خوردن رخ میدهد.
- کاهش وزن غیرمنتظره؛ به دلیل درد و کاهش اشتها، فرد مقدار قابلتوجهی از وزنش را از دست میدهد.
- مدفوع سیاه یا خونین؛ در موارد شدیدتر، خونریزی داخلی منجر به مدفوع سیاه یا خونآلود میشود.
- خستگی؛ به دلیل کمخونی ناشی از خونریزیهای کوچک و مداوم، بیمار، خستگیهای مزمنی را تجربه خواهد کرد.
علت ابتلا به زخم روده بزرگ چیست؟
علت دقیق ابتلا به زخم روده بزرگ یا کولیت اولسراتیو، هنوز بهطور دقیق مشخص نیست؛ اما این بیماری را بهعنوان یک بیماری خودایمنی میشناسند. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای سالم روده بزرگ حمله کرده و باعث التهاب و ایجاد زخمهای متعدد میشود. در ادامه به شایعترین و شناختهشدهترین عوامل کولیت زخمی روده اشاره کردهایم:
- عوامل ژنتیکی؛ افرادی با سابقه ابتلا به کولیت اولسراتیو در خانواده، بیشتر در معرض خطر هستند.
- عوامل محیطی؛ طبق نتایج برخی از تحقیقات، عوامل محیطی همچون عفونتها، سبک زندگی نادرست و رژیمهای غذایی پرچرب و کمفیبر، باعث تحریک سیستم ایمنی و ایجاد التهاب در روده بزرگ میشوند.
- سیستم ایمنی؛ گاهی یک عفونت ویروسی یا باکتریایی، بهعنوان محرک اولیه سیستم ایمنی بدن را تحریک میکند. اما سیستم ایمنی بدن، پس از پایان عفونت، همچنان به مبارزه با آن ادامه میدهد و التهاب مزمن را به دنبال خواهد داشت.
- استرس؛ استرس را بهعنوان علت اصلی ابتلا به زخم روده بزرگ نمیشناسند؛ اما عاملیست که علائم را تشدید کرده و به بروز دورههای حاد بیماری کمک میکند.
بهترین پزشک برای درمان زخم روده کیست؟
بهترین پزشک برای درمان زخم روده و زخم معده متخصص گوارش است. این متخصص با استفاده از روشهای تشخیصی مانند کولونوسکوپی، اندوسکوپی و بیوپسی علل زخم روده را شناسایی کرده و درمانهای مناسب را تجویز میکند. درمان کولیت زخمی روده ناشی از هلیوکوباکتر پیلوری و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی شامل داروهای ضدالتهاب، انواع آنتیبیوتیک، مدیریت اسید معده، تغییر در رژیم غذایی و گاهی، جراحی هستند.
اگر زخم روده به علت بیماریهای التهابی مزمن مانند کولیت اولسراتیو باشد، دکتر گوارش داروهای مهارکننده سیستم ایمنی بدن را برای آنها تجویز خواهد کرد.
تشخیص و درمان بیماریهای گوارشی و اختلالات مرتبط با معده، کبد، پانکراس، روده کوچک و بزرگ، مجرای صفراوی و مری از وظایف متخصص گوارش و کبد است. این متخصص با استفاده از روشهای تشخیصی مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی معده، سونوگرافی و آزمایش خون، بیماریهایی مانند زخم معده، اسپاسم مری، رفلاکس معده، سندرم روده تحریکپذیر، ورم معده، کولیت روده، هپاتیت ویروسی، اسهال، سنگ کیسه صفرا، سیروز کبدی، سرطان کبد، کبد چرب و نارسایی کبدی را تشخیص داده و درمان میکند.
بیماریهایی مانند سرطان معده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونتهای گوارشی نیز از دیگر مواردی هستند که توسط دکتر گوارش و کبد بررسی و درمان میشوند. این متخصصان با دقت و تخصص خود به بررسی و مدیریت بیماریهای پیچیده گوارشی پرداخته و به بیماران خود کمک میکنند تا سلامت خود را بازیابند.
اگر با مشکلات گوارشی یا کبدی روبرو هستید، مراجعه به یک متخصص گوارش و کبد ضروری است. این پزشکان با تجربه و دانش خود به شما کمک میکنند تا بهترین روش درمان را انتخاب کنید و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید. برای دریافت مشاوره و درمان از دکتر گوارش و کبد، میتوانید به راحتی از طریق سایت نوبت آنلاین دکتردکتر نوبت خود را رزرو کنید. این سامانه drdr.ir امکان نوبتگیری سریع و آسان را فراهم میکند و شما را به متخصصان برتر در این زمینه متصل میکند.